De leeswereld van Emma Meesseman
Lezen is denken met andermans hoofd’, zei Schopenhauer. Maar wat zoeken we in dat andere hoofd? Is het rust, verstrooiing, kennis? Dit is Leeswereld, een interviewreeks over de rol van lezen, over schoonheid, over taal. Deze aflevering: Emma Meesseman, basketbalster.
door Matthias M.R. Declercq
‘Lees. Harry. Potter.’ De leestip van Emma Meesseman is zo helder als pompwater. ‘Ik heb die reeks waarschijnlijk al een keer of dertien gelezen. En altijd doet me dat plezier. Altijd. Ik ben opgegroeid met die boeken en zal ze nooit loslaten.’ Er zijn zeven delen van de befaamde reeks. Harry Potter en de Steen der Wijzen was de eerste, in 1997. In de tien jaar die daarop volgden schreef J.K Rowling ook Harry Potter en de Geheime Kamer, -de Gevangene van Azkaban, -de Vuurbeker, -de Orde van de Feniks, -de Halfbloed Prins en -de Relieken van de Dood. Als Emma effectief dertien keer de hele reeks las, dan staat de teller op 91 boeken over de tovenaarsleerling.
‘Het gaat me om de pure ontspanning, het echte leesplezier’, zegt Emma. ‘Ik zou ook boeken kunnen lezen over filosofie of psychologie, of essays over politiek, maar daar geraak ik niet door. Het zal ongetwijfeld wel inspirerend zijn, maar het boeit me niet tot het einde. Ofwel heb ik niet genoeg concentratievermogen opgebouwd ofwel ga ik gewoon liever op in een fantasiewereld. Ik vermoed dat laatste. Lees ik over Harry Potter, dan ben ik volledig gedeconnecteerd en is de wereld van het basketbal ver weg. Bovendien ontdek ik telkens nieuwe boodschappen of perspectieven in die verhalen.’
Vliegtuig
Moeten we haar nog voorstellen? Emma Meesseman is een van de beste basketbalsters ter wereld. Ze is het uithangbord van de nationale damesploeg, de Belgian Cats, en won ontzettend veel titels en individuele prijzen met Europese topploegen als Jekaterinenburg en Fenerbahçe. In 2019 greep ze ook de titel met de Washington Mystics in de WNBA, de damesreeks van de NBA, de grootste basketbalcompetitie ter wereld.
Topsporters hebben vaak een heel nomadisch leven. Ze reizen van de ene wedstrijd naar de volgende interland naar het volgende hotel en hebben weinig meer dan een reiskoffer om op terug te vallen. ‘Of ik vaak lees op hotel?’ Meesseman is eerlijk: ‘Te weinig. Hoewel we veel tijd hebben, speel je met de kamergenoot eerder een spelletje of kijk je naar een film, dan dat je elk met een boek op bed ligt. De enige plek waar er wel relatief veel gelezen wordt, is het vliegtuig. Dan lees ik wel eens, altijd ter ontspanning. Ik hoef geen boeken om mijn mindset aan te scherpen, lees niet over coaching of voeding of zo, ook niet over basketbal, al ga ik de biografie van An Wauters wel lezen en die van Brittney Griner, mijn ploeggenote bij Jekaterinenburg die in een Russische gevangenis belandde en speelbal werd van een politiek spel tussen Rusland en de Verenigde Staten. (Meesseman verliet de Russische topclub overigens na de inval in Oekraïne en trok naar Turkije, red.). Nu heb ik via Booktok (afgeleide van TikTok waarop filmpjes over boeken verschijnen, red.) een lijstje aangelegd van boeken die ik wil lezen. Dat lijstje bevat veel science fiction. Later, na mijn basketbalcarrière, als ik een vaste stek heb gevonden, droom ik ervan om een boekenkast te bouwen en echt tijd te maken voor wat me als kind zoveel plezier heeft bezorgd.’
“Hoewel we veel tijd hebben, speel je met de kamergenoot eerder een spelletje of kijk je naar een film, dan dat je elk met een boek op bed ligt. De enige plek waar er wel relatief veel gelezen wordt, is het vliegtuig.”
Moed
‘Sinds een tweetal jaar begin ik met hernieuwde moed terug te lezen. De veelheid aan schermen knabbelde aan mijn leestijd. Dat probeer ik nu tegen te gaan. Ik probeer opnieuw te lezen zoals vroeger. In Ieper, waar ik ben opgegroeid, was er thuis een leescultuur. Mijn mama (ook ex-topbasketbalster, red.) las me vaak voor uit de kinderboeken van Pingu, de pinguïn. Ik herinner me ook de verhalenreeks van De Aardkinderen (van Jean M. Auel). Mijn grootmoeder gaf me die cadeau en had ze overigens zelf ook gelezen. En de verhalen van Marc de Bel natuurlijk.’
‘Later las ik de historische kinderboeken van Thea Beckman -ik denk zelfs dat Kruistocht in Spijkerbroek nog in mijn nachtkastje ligt in Ieper- en raakte geïnteresseerd in de Holocaust na het lezen van The Boy in the Striped Pyjamas van John Boyne (vertaald als De jongen in de gestreepte pyjama, red.) en de boeken over Anne Frank. Op de duur las ik zodanig veel -haast altijd boeken uit de bibliotheek- dat ik even deel uitmaakte van de Kinder- en Jeugdjury (nu De Leesjury, red.). Geschiedenis boeit me nog altijd, maar laat me niet lezen over veldslagen of militaire strategieën. Geef me liever het menselijk perspectief van een oorlog; laat een slachtoffer vertellen hoe het leven was in een bepaalde tijd.’
‘Lezen werd thuis dus aangemoedigd, niet alleen door mijn mama. Mijn papa leest nog altijd erg veel en heeft op zolder een kleine bibliotheek. Misschien moet ik daar ooit eens in rondneuzen.’
Gehoor
Had lezen vroeger een extra speciale betekenis voor Emma Meesseman? Al van kindsaf heeft de West-Vlaamse een gehoorprobleem. Nog altijd hoort ze de helft minder dan de meeste mensen. Op school hoefde Emma niet deel te nemen aan luistertesten en Samson en Gert was moeilijk te volgen bij gebrek aan ondertiteling. ‘Uiteindelijk was naar de televisie kijken voor mij en mijn broer, die hetzelfde gehoorprobleem heeft, ook een vorm van lezen. We keken alleen naar programma’s met ondertiteling. Nog altijd kost het veel moeite om bijvoorbeeld naar een podcast te luisteren. Dat lukt eigenlijk alleen als ik de mensen die aan het woord komen zelf ken, en weet hoe ze praten en klinken. Naar audioboeken luister ik niet: dat vergt een te grote inspanning. De films over Harry Potter heb ik natuurlijk wel gezien. Ik kan die twee wel van elkaar scheiden, de boeken en de films. Het belet me niet om me telkens opnieuw over te geven aan die verhalen. Ik switch ook tussen het Nederlands en het Engels. Dat laat toe om nieuwe dingen te ontdekken. Ik ga die reeks dus blijven lezen, maar tegelijk stel ik me open voor nieuwe verhalen. Misschien word ik ooit nog volwassen.’ (lacht)
Deel dit artikel: