Met interactief voorlezen je lees- en taalbeleid op school versterken: stel jouw basisschool kandidaat!
Basisscholen kunnen zich tot 31 maart 2022 kandidaat stellen voor een piloottraject van Iedereen Leest dat focust op interactief voorlezen als bouwsteen in de uitrol van een doorgaande leeslijn op de hele school. Het traject start in september 2022 en loopt tot juni 2024 en kadert binnen het Leesoffensief.
Deze oproep is intussen afgesloten. Het traject loopt momenteel - meer info over de startdag.
Interactief voorlezen is een belangrijke didactische aanpak binnen een krachtig lees- en taalonderwijs. Door als leerkracht en als schoolteam van bij de start in de kleuterklas en doorheen de lagere school op interactief voorlezen in te zetten, bied je je leerlingen tal van rijke kansen om hun lees- en taalvaardigheid en hun leesmotivatie te versterken. Broodnodige kansen voor élke leerling die Iedereen Leest mee wil creëren en ondersteunen.
Hoe pak je dit concreet aan? Hoe wordt interactief voorlezen echt effectief? En dit voor alle leerlingen? Hoe kan je als leerkracht en als schoolteam de gewenste effecten op bijvoorbeeld woordenschatontwikkeling en verhaalbegrip opvolgen en maximaliseren? Hoe zorg je ervoor dat de kennis en vaardigheden binnen het volledige schoolteam worden gedeeld en dat interactief voorlezen een bouwsteen is in de uitrol van een doorgaande (didactische) leeslijn op je school? Welke partners en experts kunnen je school in dat proces ondersteunen?
Deze vragen vormen de basis van het tweejarige traject dat Iedereen Leest als piloot aanbiedt aan twintig basisscholen. Met je schoolteam (focus op kleuterleerkrachten en leerkrachten eerste en tweede leerjaar) én binnen een lerend netwerk met andere schoolteams en bibliotheekmedewerkers ga je actief en concreet aan de slag rond interactief voorlezen. Je krijgt de nodige wetenschappelijk onderbouwde inzichten, leermaterialen en monitoringstools aangeboden die je meteen kan toepassen en inzetten in je dagelijkse klas- en schoolpraktijk. In het schooljaar '2023-2024' wordt een nieuwe groep van scholen bij het traject betrokken.
Wat houdt het traject precies in?
Binnen het traject staan volgende doelstellingen centraal:
- Leerkrachten in de kleuterschool en het eerste en tweede leerjaar van het lager onderwijs competent maken in interactief voorlezen zodat ze de kennis, motivatie en vaardigheden hebben om via voorlezen rijke talige interacties met hun leerlingen tot stand te brengen en op die manier de lees- en taalontwikkeling van de leerlingen te verrijken.
- Inzetten op krachtig interactief voorlezen in elke klas. Dit heeft niet alleen invloed op de leesmotivatie van alle kinderen maar verrijkt ook hun lees- en taalontwikkeling (o.a. op het vlak van ontluikende geletterdheid, woordenschat, mondelinge taal-en luistervaardigheid, verhaalbegrip, technisch en begrijpend lezen).
- Een kerngroep installeren die focust op lezen op school en samen met het volledige team zorgt voor de verankering van de didactische aanpak van interactief voorlezen op schoolniveau, ingebed binnen een lees- en taalbeleid met aandacht voor alle componenten van goed leesonderwijs: leesdidactiek, leesomgeving, leesmonitoring en de uitbouw van een leesnetwerk. Dit kadert in een te ontwikkelen doorgaande leeslijn vanaf de kleuterschool, waaraan elke leerkracht van de jongste kleuters tot het eind van de lagere school een essentiële bijdrage levert.
- Samenwerking opzetten en verdiepen met een breed leesnetwerk om de leesontwikkeling van alle leerlingen alle kansen te geven. Het gaat hier om het versterken van het partnerschap tussen school – bibliotheek – ouders en dit vanaf de kleuterschool.
Om deze doelstellingen te realiseren ben je bereid om:
- als schoolteam het belang van interactief voorlezen doorheen de hele basisschool te onderschrijven;
- inzichten te verwerven in de bouwstenen van sterk interactief voorlezen als pijler voor een duurzaam lees- en taalbeleid;
- actief en transparant te participeren in een leerproces en deel te nemen aan een lerend netwerk;
- mee te werken aan de monitoring en het documenteren van het traject.
De twintig deelnemende scholen krijgen begeleiding om de vermelde doelstellingen te realiseren. De begeleiding bestaat per schooljaar uit:
- een regionale startdag;
- een brede waaier aan inhoudelijke sessies rond verschillende thema’s gelinkt aan effectief interactief voorlezen en de verschillende componenten van krachtig leesonderwijs;
- minimum drie intervisiemomenten met het kernteam van elke school;
- monitoring van de professionaliseringsacties op leerling-, leerkracht- en schoolniveau.
Deelname is kosteloos dankzij financiering door het Departement Onderwijs en Vorming. Iedereen Leest coördineert dit traject en werkt voor de monitoring nauw samen met de onderzoeksgroep ‘Taal, Leren, Innoveren’ van de vakgroep Onderwijskunde (UGent). Dit traject kadert binnen het Leesoffensief.
Met de inzichten en ervaringen uit deze tweejarige piloot bouwt Iedereen Leest aan een online toolbox ‘Hoe met interactief voorlezen je lees- en taalbeleid op school versterken’ waarmee alle basisscholen actief aan de slag kunnen gaan.
Wie kan zich kandidaat stellen voor deelname?
Elke basisschool met een kleuter- en lagere school in Vlaanderen en het Nederlandstalig onderwijs uit het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest kan zich kandidaat stellen.
Instapvoorwaarden:
- De aanvraag om deel te nemen aan het project wordt gedragen door het volledige schoolteam. Je directie ondertekent de aanvraag.
- Je school stelt een kernteam van minimum 4 teamleden samen (minstens 2 leerkrachten uit de 3e kleuterklas, eerste en/of tweede leerjaar, een zorgbegeleider en één directielid) dat het project opvolgt op school en deelneemt aan de regionale startdagen, de inhoudelijke sessies en intervisies. Idealiter wordt het kernteam uitgebreid met een lokale bibliotheekmedewerker, een pedagogisch begeleider en een vertegenwoordiger van de oudergroep.
- Je school stelt tijdens de duurtijd van het traject een vaste contactpersoon aan voor Iedereen Leest.
- Je school is bereid om opdrachten in functie van het traject uit te voeren en mee na te denken over mogelijkheden en kansen in functie van de schoolspecifieke context.
- Je school onderzoekt samen met Iedereen Leest de mogelijkheden van een duurzame samenwerking met de lokale bibliotheek.
- Je school versterkt - in samenwerking met de bibliotheek - haar partnerschap met de ouders in functie van goed (voorbereidend) leesonderwijs voor alle leerlingen.
- Je school verleent haar medewerking aan de monitoring van het traject.
- Je school geeft toestemming aan Iedereen Leest om het project te documenteren (verslag, foto’s, filmmateriaal) en deze informatie te delen met het bredere werkveld. Voor het maken van foto’s en filmopnames vraagt de school toestemming aan de ouders.
Hoe stel ik mijn school kandidaat?
Het directieteam vult het aanmeldformulier in met:
- een engagementsverklaring;
- enkele gegevens over de school;
- de motivatie om deel te nemen.
De school kan zich kandidaat stellen tot donderdag 31 maart 2022. Eind april krijg je bericht of jouw school al dan niet kan deelnemen. Het belangrijkste criterium voor selectie is de motivatie van de school. Er wordt een mix nagestreefd van scholen die weinig ervaring hebben met de didactiek van interactief voorlezen en scholen die hun praktijk van interactief voorlezen effectiever willen maken. Daarnaast wordt een evenwicht beoogd op het vlak van geografische spreiding (Vlaanderen en Brussel Hoofdstedelijk Gewest) en ligging (stedelijke en landelijke context), onderwijsaanbieders, scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs en wordt de onderwijs kansarmoede-indicator in rekening gebracht.
Meer informatie
Het traject wordt gecoördineerd door Iedereen Leest in nauwe samenwerking met de onderzoeksgroep ‘Taal, Leren, Innoveren’ van UGent. Heb je nog vragen, contacteer Sarah.VanTilburg [at] iedereenleest.be (Sarah Van Tilburg).
Lees ook
Deel dit artikel:
