De leeswereld van Nina Sterckx
Lezen is denken met andermans hoofd’, zei Schopenhauer. Maar wat zoeken we in dat andere hoofd? Is het rust, verstrooiing, kennis? Dit is Leeswereld, een interviewreeks over de rol van lezen, over schoonheid, over taal. Deze aflevering: Nina Sterckx, gewichthefster.
door Matthias M.R. Declercq
Op een kille winterochtend wandelt Nina Sterckx de Gentse Topsporthal binnen en neemt plaats in de zithoek die uitkijkt op de grote fitnesszaal. Ze haalt een paar boeken uit haar tas. ‘De onderwerpen zijn nogal uiteenlopend’, zegt ze, en lacht haar tanden bloot. Natuurlijk schuilt in haar naam al een voorteken. Nina Sterckx, een prille twintiger uit Gent, behoort tot de wereldtop in het gewichtheffen. Dat leidt soms tot verbazing -een jonge vrouw die gewichten heft?-, maar het topsportleven van Nina Sterckx is niet anders dan dat van een judoka of een speerwerper. Bovendien gaat het bij gewichtheffen veel meer om de techniek, dan om de pure kracht. Een paar jaar geleden werd Nina wereldkampioen bij de junioren, ze haalde nadien zilver op het EK voor senioren en werd vijfde op de Olympische Spelen in Tokio in 2021. Haar volgende grote doel zijn de Spelen in Parijs. Het is niet de sport die verbaast, maar het boek dat Nina naar voren schuift: De tatoeërder van Auschwitz van Heather Morris.
Perspectief
‘Ik kan me de precieze aanvang van mijn Leeswereld niet herinneren’, zegt Nina. Als kind las ik niet veel, bij gebrek aan tijd. Ik turnde toen nog en kwam ’s avonds na de training vermoeid thuis. Energie om te lezen had ik niet meer. Lezen vraagt nu eenmaal meer engagement dan hersenloos naar de televisie kijken. Mijn interesse in pakweg geschiedenis uitte zich niet in het lezen van historische verhalen. Dat veranderde op het einde van de middelbare school, toen de geschiedenislessen over de Tweede Wereldoorlog en de bijbehorende Holocaust me toch naar boeken leidden, naar De tatoeëerder van Auschwitz.’
Dat boek vertelt het waargebeurd verhaal van Lale Sokolov, een Slovaak die als twintiger door de nazi’s werd afgevoerd naar Auschwitz. Daar moest hij de beruchte nummers op de armen van gevangenen tatoeëren. Uit vrees bij de bevrijding om als een collaborateur te worden gezien, zweeg Sokolov vijftig jaar lang over zijn persoonlijke geschiedenis in het kamp. Hij zweeg ook over de stiekeme relatie die hij er had met een vrouwelijke gevangene. Een dame die hij later alsnog terugvond, om samen een leven uit te bouwen en finaal in Australië te belanden.
‘Ik ben sowieso geboeid door het verleden’, zegt Nina. ‘Ik wil weten wat zich in deze wereld heeft afgespeeld en de Holocaust is wellicht het meeste duistere wat zich heeft voorgedaan. Het is zodanig onwaarschijnlijk dat ik versteld sta van de haast objectieve navertelling van overlevers. Hoe zij erin slagen om onder woorden te brengen wat hen is aangedaan, blijft me verbazen en spoort me ook aan om nooit op te geven. Het klinkt natuurlijk vreemd om het leven in een concentratiekamp te verbinden met topsport, dat besef ik wel, maar het gaat er voor mij om om door te zetten en niet te zeuren om een blessure die niks voorstelt in vergelijking met wat oorlogsslachtoffers hebben meegemaakt. Door erover te lezen kweek je empathie en tegelijk ook een zekere hardheid. Nu heb ik er de tijd niet voor, maar ooit ga ik Auschwitz bezoeken. Ik wil het met eigen ogen zien.’
Kwantumfysica
Interesse in de Holocaust lijkt te duiden op een interesse in de mens, in het proberen doorgronden van wie we zijn en tot wat we in staat zijn. Haar vakgebied staat daar haaks op: Nina Sterckx studeert fysica aan de Universiteit Gent en wil kennelijk ook de materiële wereld begrijpen. ‘Heb ik een rationeel, inzichtelijk brein? Misschien wel. Thuis liggen boeken over kwantumfysica. Ik houd vooral van de theoretische kant van fysica, de pure wetenschap: rekenen, denken, herberekenen… Zo kijk ik ook naar video-opnamen van mijn trainingen, om te zien waar de techniek beter kan; de fysica van gewichtheffen. Als topsporter heb je de twee nodig, lichaam en geest. Je moet ze allebei voeden. Daarom is lezen belangrijk in mijn leven: het is ontspannend, maar houdt me ook betrokken met de wereld. Al moet ik waken voor het juiste evenwicht. Als ik te veel kranten zou lezen, te diep zou ingaan op de oorlogen in Oekraïne en Gaza, zou dat een negatieve impact kunnen hebben op mijn wereldbeeld en op mijn gemoed. Ik heb een tegenhanger nodig voor al die negatieve verhalen, iets dat geen energie vraagt en helpt om mentaal scherp te blijven. Zoals dit hier: Good Girl, Bad Blood van Holly Jackson, zo’n typisch moordmysterie dat heel toegankelijk is geschreven en weinig van de lezer vraagt. Dit boek lezen is als kijken naar Netflix, maar dan in een andere, betere vorm. Pure ontspanning.’
“Als topsporter heb je de twee nodig, lichaam en geest. Je moet ze allebei voeden. Daarom is lezen belangrijk in mijn leven: het is ontspannend, maar houdt me ook betrokken met de wereld.”
Zelfontplooiing
Toezien dat je mentaal scherp blijft, ook daar kan literatuur bij helpen. Het laatste boek in de tas van Nina, The subtle art of not giving a f*uck, is het boek van Mark Manson dat wereldwijd uitgroeide tot een bestseller. Manson omarmt zijn tekortkomingen en tegenslagen, in plaats van ervan weg te rennen. Hij raadt met veel ironie en zelfspot aan om te focussen om wat belangrijk is en vooral los te laten waar je geen vat op hebt. Een eenvoudig idee wat voor velen bevrijdend werkt. ‘Als topsporter heb je weinig tijd en moet je veel verschillende facetten, zowel fysiek als mentaal, integreren in je leven. Hoe kan ik dat leven efficiënter organiseren? Die vraag is mee beantwoord door dit boek. Ik leerde nieuwe routines inbouwen in al bestaande gewoontes. Inderdaad: geen energie verspillen aan zaken waar je zelf niks aan kan veranderen. Dat soort dingen lees je online wel vaker, maar als je er een boek over leest, ben je je bewuster van wat je leest. Je neemt het meer in je op.’
Deel dit artikel: