Zomerleesacties

Het is fijn als kinderen en jongeren ook in de vakantie gestimuleerd worden om te lezen. Er zijn heel wat initiatieven rond zomerlezen, zoals ‘Bestemming: bib’ in de bibliotheken of ‘Verrassingen in je Valies’ voor leerkrachten. Geef jij als leerkracht of bibmedewerker een toffe boekentiplijst mee aan kinderen en jongeren? Zo hou je het leesplezier ook tijdens de zomer warm. Ontdek hieronder verschillende initiatieven.


Weg met de zomerleesdip

Tijdens de acht weken durende zomervakantie is er een risico voor sommige kinderen dat ze nauwelijks lezen. Dit kan ervoor zorgen dat hun leesniveau of leesplezier daalt, en ze in de eerste maand van het nieuwe schooljaar wat achterop hinken in verschillende vakken. 

Om deze zomerleesdip tegen te gaan, zijn er allerlei initiatieven om lezen en leesplezier te blijven stimuleren in de zomervakantie. Dergelijke zomerleesacties hebben dan ook degelijk nut: het helpt achterstanden te voorkomen bij minder vaardige lezers (Stichting Lezen, 2021).

Hieronder staan enkele bovenlokale zomerleesacties aangestipt die interessant zijn voor leesbevorderaars. Heb je suggesties voor andere zomerleesacties? simon.bequoye [at] iedereenleest.be (Laat het ons weten!)

© Gudrun Makelberge en Iedereen Leest

Bestemming: bib!

In 2020 startte Iedereen Leest het initiatief 'Bestemming: bib!', een zomerleesactie waar alle bibliotheken in Vlaanderen en Brussel aan kunnen deelnemen. Jonge lezers tussen 3 en 18 jaar kunnen in deelnemende bibliotheken een reispas afhalen met vier bestemmingen op, waar ze telkens een boek bij zoeken. Ze worden uitgedaagd om tijdens de zomervakantie vier boeken te lezen. Voor elk gelezen boek krijgen ze een stempel in hun reispaspoort. Als ze vier stempels verzameld hebben en de reispas vol is, leveren ze hem in bij de bibliotheek. Iedereen Leest verloot mooie prijzen onder de ingezamelde reispassen.

Iedereen Leest zorgt voor de overkoepelende communicatie met promotiematerialen en filmpjes waarin jonge lezers hun leeftijdsgenoten aansporen om mee te doen met de zomerleesactie (zie onder). Aan de vierde editie in 2023 namen al meer dan 150 bibliotheken deel. Een blik achter de schermen van bibliotheken Geraardsbergen, Berchem, Hasselt en Maldegem lees je in een praktijkverslag. Ook bibliotheken Zelzate en Ukkel doen al mee sinds de eerste editie en deelden tips. We verzamelden voor de editie van 2024 opnieuw alle praktische info.

Bekijk hoe jonge lezers hun leeftijdsgenoten aansporen om ook tijdens de zomervakantie te blijven lezen met het initiatief 'Bestemming: bib'. Of bekijk de oproep voor de editie van 2024! (Het artikel gaat verder onder de video.)

Verrassingen in je valies

© Michiel Devijver en Iedereen Leest

Hoe blijf je als leerkracht op de hoogte van de trends in letterenland? Wat zijn de mooiste kinder- en jeugdboeken van nu? Via Verrassingen in je valies ontvangen leerkrachten bij de bib een zomers boekenpakket in een leeftijdscategorie naar keuze. Daarin zitten niet alleen vijf uitstekende en recente jeugdboeken maar ook bijhorende recensies. In ruil wordt aan de leerkrachten gevraagd om een vakantiefoto te nemen met hun favoriete boek uit het pakket. Die krijgen achteraf een plaatsje in de bib en moeten leerlingen inspireren om te lezen. Want iedereen wil toch het lievelingsboek van zijn juf of meester lezen, niet?

Verrassingen in je valies is een project van Lettererf i.s.m. Iedereen Leest en ontwikkeld door Gemeente Ham. Ontdek de tips van bibliotheken Zulte en Herenthout aan de slag gaan met dit initiatief.

Leeskampen

Voor veel kinderen staat de zomer gelijk met op kamp gaan. Het aanbod is enorm, van het traditionele scoutskamp tot niche formules als drone-kampen of modeontwerper-weken. Voor elk wat wils dus. Goed nieuws ook voor de boekenwurmen: sommige bibliotheken en scholen organiseren - al dan niet in kader van een zomerschool - een meerdaags leeskamp. 

Wie zelf een leeskamp wil organiseren kan inspiratie opdoen in het praktijkvoorbeeld van bibliotheken Veurne en Westerlo.

© Michiel Devijver en Iedereen Leest

Pop-up leesplekken

Onder de zomerzon kan je natuurlijk op élke locatie boeken zichtbaar maken. Bibliotheken zetten hun boekenaanbod tijdens de zomermaanden soms in de kijker met een pop-up leesplek op locatie: op het strand, op een speelplein, of op plaatsen waar kwetsbare doelgroepen komen die op eigen houtje niet snel in de bibliotheek geraken. De bibliotheken van Bilzen, Brugge en Herentals geven alvast een inkijk in hun aanpak.

Ook andere organisaties - jeugdverenigingen, speelpleinwerkingen ... - kunnen zo'n leesplek uitbouwen tijdens een activiteit of kamp. De lokale bibliotheek kan misschien een wisselcollectie voorzien. Op die manier breng je kinderen en jongeren op onverwachte plaatsen in contact met verhalen. Bovendien een leeshoek op een speelplein ook een rustmoment voor kinderen tussen de fysieke activiteiten door.


Het zomert in de bib! Veel bibs voorzien tijdens de zomermaanden een aangepast, aantrekkelijk programma en laagdrempelige activiteiten. Van pop-ups op het strand tot tijdelijke reisbureaus: we trekken tijdens de zomervakantie het land door om inspirerende praktijkvoorbeelden vast te leggen.