Ontdek les- en verwerkingstips bij anderstalige prentenboeken

Kinderen uit veel verschillende culturen komen in Vlaamse en Brusselse kleuter- en lagere schoolklassen terecht. Bij aankomst in ons land worden zij ondergedompeld in onze taal en gewoontes, in onze cultuur en – in het beste geval ook – onze boeken. Ook (prenten)boeken uit het land van herkomst hebben een grote waarde voor kinderen met een migratieachtergrond. Via prentenboeken uit hun land van herkomst en in hun moedertaal, kunnen kinderen iets over zichzelf en hun eigen achtergrond vertellen. Dit stimuleert hun zelfbeeld en drukt waardering uit voor hun culturele en talige achtergrond. Als dit gebeurt in een klascontext, verruimt dit tegelijkertijd het blikveld van andere kinderen in de klas, ontdekken ze culturen uit verschillende landen en proeven ze van meerdere talen die onze superdiverse samenleving vandaag rijk is.

O Mundo

“Via prentenboeken uit hun land van herkomst en in hun moedertaal, kunnen kinderen iets over zichzelf en hun eigen achtergrond vertellen. Dit stimuleert hun zelfbeeld en drukt waardering uit voor hun culturele en talige achtergrond.”

In 2013 startte Iedereen Leest – toen nog Stichting Lezen – het project ‘O Mundo: een kleine wereldbibliotheek’, met als doel via prentenboeken uit verschillende landen de wereld binnen brengen in multiculturele klassen. Vijf pilootscholen in Gent, Brussel, Mechelen, Antwerpen en Genk gingen aan de slag met een samengesteld boekenpakket. Met behulp van het internationale IBBY-netwerk selecteerde Iedereen Leest boeken uit de hele wereld: tien boeken in veelgesproken thuistalen in Vlaanderen en Brussel, en 3 boeken als achtergrondbibliotheek. Door een grote belangstelling konden al snel andere geïnteresseerden - voornamelijk bibliotheken en scholen - het eerste O Mundo-pakket ook kopen. In oktober 2014 volgde een tweede boekenpakket met grotendeels andere talen. Bij de boeken van de twee pakketten werden ook telkens audioversies gemaakt in de originele taal, in samenwerking met Luisterpuntbibliotheek en het Regionaal Integratiecentrum Foyer. Ondanks de grote belangstelling en vraag naar boekenpakketten kon het O Mundo-pilootproject omwille van logistieke redenen niet verder worden gezet. Iedereen Leest blijft doorheen haar werking wel focussen op de rol van en aandacht voor meertaligheid in scholen en bibliotheken.

Les- en verwerkingstips

Bij de twee boekenpakketten ontwikkelde Iedereen Leest zowel lestips als didactische en filosofische inspiratie voor leerkrachten om met de boeken aan de slag te gaan in de klas. Deze werden onlangs toegevoegd aan KlasCement, de educatieve portaalsite van het Departement Onderwijs en Vorming. Door deze duurzame ontsluiting vinden de lestips én boeken hun weg naar professionals uit de onderwijssector. De les- en verwerkingstips zijn raadpleegbaar via het KlasCement-profiel ‘Archief O Mundo’. Daarnaast is er nog een algemene handleiding over anderstalige prentenboeken in de klas, die geldt als basis voor het hele project.

Ook voor professionals uit de bibliotheeksector werkte Iedereen Leest samen met het Regionaal Integratiecentrum Foyer verschillende tips uit bij de pakketten, gezien openbare bibliotheken vaak een erg divers publiek bereiken. Vooreerst was er een inleidende handleiding met praktische tips om meertalige voorleesuurtjes te organiseren. Daarnaast werden enkele ondersteunende middelen gemaakt bij dertien titels uit de O Mundo-pakketten.

Omdat de boeken uit de O Mundo-pakketten verschillende thema’s bevatten die een prima aanknopingspunt vormen om in gesprek te gaan met kinderen over de verhalen, werd per pakket ook een lesbundel gemaakt:

Download de lesbundel ‘Filosoferen met kinderen’ bij pakket 1
Download de lesbundel ‘Filosoferen met kinderen’ bij pakket 2

Waar kan ik de O Mundo-boeken vinden?

Wil je graag aan de slag met enkele boeken uit deze pakketten in jouw klas of school? Verschillende openbare bibliotheken en documentatiecentra beschikken over de O Mundo-pakketten, waar je de boeken als geheel pakket of als aparte boeken kan uitlenen.

Eén of meerdere pakketten bevinden zich in:

Openbare bibliotheken

Aalst, Affligem, Alsemberg, Anderlecht, Asse, Balen, Beveren, Borgerhout, Blankenberge, Bree, Brussel, Denderleeuw, Dendermonde, Dilbeek, Elsene, Etterbeek, Evergem, Genk, Gent, Geraardsbergen, Hasselt, Heusden-Zolder, Hulshout, Ieper, Jette, Kapelle-op-den-Bos, Kortenberg, Kortrijk, Kuringen, Laken, Leopoldsburg, Lokeren, Machelen, Mechelen, Merelbeke, Oostende, Oudergem, Schaarbeek, Sint-Agatha-Berchem, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Joost-Ten-Node, Sint-Gillis, Sint-Pieters-Leeuw, Sint-Truiden, Temse, Tervuren, Tienen, Turnhout, Ukkel, Vilvoorde, Veurne, Wemmel, Wetteren, Zele en Zottegem

Hogescholen

Artesis Plantijn, Arteveldehogeschool, Hogeschool PXl , HUB-EHSAL, Kaho, Karel de Grote, Odisee, Thomas More, UC Leuven-Limburg en Vives

Documentatiecentra en andere organisaties

Artforum (Leuven), docAtlas (Antwerpen en Turnhout), FMDO (Vorst), De Foyer (Sint-Jans-Molenbeek), LINC (Leuven), Luisterpuntbibliotheek (Laken), KOOGO (Brussel), Minderhedenforum (Brussel), OVSG (Brussel), PAC Zuid - Kleur Bekennen (Gent), Pedagogische begeleiding (Dilbeek), Pedagogische Begeleidingsdienst (Gent), Provinciaal Noord-Zuid centrum (Roeselare), Provincie Limburg Educatief Centrum (Hasselt), VCOV (Holsbeek), Vlaamse Gemeenschapscommissie (Brussel), VGC- Onderwijscentrum (Brussel), VGC - Streekgericht Bibliotheekbeleid (Brussel) en Vormingplus (Antwerpen)

Nederland

Bibliotheek Arnhem, Hogeschool Leiden en Stichting Aanzet (Vlaardingen)

Lees ook