Wie op vroege leeftijd leest voor zijn plezier, heeft als adolescent een beter mentaal welzijn

Afgelopen juni verschenen de resultaten van een langlopende studie in het academische tijdschrift Psychological Medicine. Onderzoekers van de Engelse universiteiten Cambridge en Warwick sloegen de handen in elkaar met Chinese collega’s van Fudan University. Ze gingen aan de slag met een omvangrijke dataset afkomstig uit de Amerikaanse ABCD-studie (Adolescent Brain and Cognitive Development), een erg grootschalig onderzoek dat gegevens verzamelt van meer dan 10.000 jongeren.

Het onderzoeksteam analyseerde verschillende gegevens uit cognitieve testen, klinische interviews en hersenscans. Ze vergeleken al deze scores van jongeren die al op relatief jonge leeftijd (tussen 2 en 9 jaar) reeds lazen voor hun plezier, met de scores van jongeren die niet lazen. Van die grote respondentengroep las 48% trouwens niet voor hun plezier als jonger kind.

Wat blijkt? Wie als jong kind las voor zijn plezier, scoort beter op cognitieve testen die onder meer de ontwikkeling van woordenschat, geheugen en spraak in kaart brengen. Ook de algemene schoolresultaten lagen hoger bij jongeren die als kind voor hun plezier lazen. Hun hersenscans toonden ook een betere ontwikkeling, specifiek bij de delen van de hersens die instaan voor cognitieve vaardigheden.

(De tekst gaat verder onder de afbeelding.)

Daarnaast scoorden deze jongeren ook beter op vlak van mentaal welzijn. Ze vertoonden minder stress, minder symptomen van depressie en minder gedragsproblemen. Ook een andere studie – een Europese meta-analyse uit 2022 – toonde reeds aan dat kinderen en jongeren die lezen voor hun plezier betere gezondheidsgedragingen vertonen in hun vroege adolescentie. Ze lopen minder kans op bepaald risicogedrag, zoals overdadige alcoholconsumptie of tabaksgebruik, en eten frequenter fruit.

Een laatste interessante bevinding die de onderzoekers vaststelden, is dat adolescenten die als jong kind lazen voor hun plezier, een lagere schermtijd hadden voor zowel televisie als het gebruik van smartphones of tablets. Bovendien slapen ze als adolescent langer.

Bronnen

• Yun-Jun Sun, Barbara J. Sahakian et al. Early-initiated childhood reading for pleasure: associations with better cognitive performance, mental well-being and brain structure in young adolescence. Gepubliceerd in Psychological Medicine op 28 juni 2023.
• Zbranca, R., Dâmaso, M., Blaga, O., Kiss, K., Dascl, M. D., Yakobson, D., & Pop, O. CultureForHealth Report. Culture’s contribution to health and well-being. A report on evidence and policy recommendations for Europe. Online gepubliceerd op 30 december 2022.
• Minna Torppa, Pekka Niemi et al. Leisure Reading (But Not Any Kind) and Reading Comprehension Support Each Other—A Longitudinal Study Across Grades 1 and 9. Gepubliceerd in Child Development op 30 maart 2019.
• Lisa van der Sande, Roel van Steensel, Suzanne Fikrat-Wevers & Lidia Arends. Effectiveness of Interventions that Foster Reading Motivation: a Meta-analysis. Gepubliceerd in Educational Psychology Review op 11 februari 2023.