Ouders betrekken bij voorlezen in de bib
Voorleesweek 2020 staat in het teken van ouderbetrokkenheid. De invloed van ouders op de leesopvoeding van kinderen is immers cruciaal. Als bibliotheek kan je dan ook een belangrijke rol spelen om ouders extra te stimuleren en te motiveren om thuis ook voor te lezen. Want lezers, die maak je samen!
Uit onderzoek blijkt dat ouders de belangrijkste rol spelen in de leesontwikkeling van hun kind: hun invloed is groter dan die van kinderbegeleiders, leerkrachten, bibliotheekmedewerkers, vrienden … De kans dat een kind uitgroeit tot lezer wordt vijf keer zo groot als ouders een actieve leesopvoeding voeren. Ter vergelijking: de invloed van een leerkracht maakt die kans slechts 1,5 keer zo groot, die van vrienden 3,5 keer. De basisschoolleeftijd is hierin trouwens cruciaal.
Het is dus belangrijk om ouders bewust te maken van de invloed die ze hebben en hen te wijzen op hun niet de onderschatten rol in de leesopvoeding. Door voor te lezen, stimuleren ze niet alleen taalontwikkeling, woordenschat en sociaal-emotionele ontwikkeling van hun kind, ze geven er ook leesplezier mee door. ‘Children are made readers on the laps of their parents’, zei auteur Emilie Buchwald ooit. Als bibliotheek kan je ouders ondersteunen en motiveren in die taak. Samen met onder andere leerkrachten en kinderverzorgers maken bibliotheken deel uit van het netwerk rondom hen.
De rol van de bib
Uiteraard richt je je als bibliotheek ook rechtstreeks tot de kinderen: dat is en blijft ontzettend belangrijk. Maar neem zeker ook (extra) initiatieven om ouders te betrekken. Enkele tips:
- Informeer: wanneer je een voorleesmoment of andere activiteit voor kinderen organiseert, vang dan ook de aanwezige ouders goed op. Spreek hen aan, pols – op een open manier – naar de (voor)leescultuur thuis, informeer over de voordelen van voorlezen, toon hen waar ze boeken kunnen vinden voor hun kind, geef hen een rondleiding. Hou het laagdrempelig en persoonlijk. Pas je aanpak aan aan de mensen die je voor je hebt. Op deze website vind je tal van artikels over de voordelen van voorlezen, met nuttige tips. Verspreid die gerust via jullie kanalen.
- Enthousiasmeer: als bib heb je alle troeven in huis – de boeken én de expertise – om ouders warm te maken voor voorlezen. Toon hen dus vooral hoe fijn voorlezen kan zijn, prikkel hen met de mooiste boeken, zoek samen met hen naar het juiste boek voor hun kind.
- Werk samen: scholen en kinderdagverblijven in je buurt hebben een directe lijn met de ouders. Zij hebben een vertrouwensband met de kinderen, jullie hebben de expertise rond lezen en voorlezen: dat is een gouden combinatie. Werk dus zeker actief samen met de school en de kinderopvang, maar ook met andere lokale partners om zo meer ouders te bereiken.
- Organiseer: peil naar de noden van de partners uit jullie netwerk én die van de ouders. Misschien kunnen jullie samen met een school een vorming rond voorlezen organiseren voor ouders? Of is er nood aan een activiteit waarbij ze voorleesboekentips krijgen? Misschien willen ze zelf wel eens komen voorlezen, eventueel in andere talen?
Als je ouders warm kan maken, bereik je uiteindelijk de kinderen. ‘It takes a village to raise a reader’ en een bibliotheek is een belangrijke plek in dat dorp.
Hoe doe je dat in coronatijden?
Een Voorleesweek organiseren in coronatijden brengt praktische en organisatorische implicaties met zich mee. Het is goed om te weten dat een fysiek voorleesmoment altijd de voorkeur heeft boven een voorleesmoment via een filmpje of op een andere digitale manier. De mogelijkheid tot interactie, het oogcontact, het gezellige samenzijn: dat zijn allemaal elementen die je verliest als je niet fysiek samenkomt. Veiligheid en gezondheid gaan boven alles, maar Iedereen Leest raadt wel aan om waar het kan veilige voorleesmomenten te organiseren, met respect voor de coronamaatregelen. Ook ouders aanspreken gaat vaak makkelijker als ze echt over de vloer komen.
Er zijn tal van creatieve manieren om met de beperkingen om te gaan tijdens de Voorleesweek: je kan de illustraties van prentenboeken projecteren of een kamishibai gebruiken, zodat de kinderen op een veilige afstand van de voorlezer kunnen blijven. Of je kan buiten een vertelwandeling voor kinderen organiseren, met voorlezers op verschillende plekken in openlucht – dat kunnen gerust ook ouders zijn. Net in tijden waarin fysiek contact zo beperkt is, wordt de waarde van een contactmoment, zowel voor kinderen als voor ouders, veel groter.
Uiteraard is digitaal voorlezen ook een veelgebruikt en valabel alternatief. Heel veel bibs lezen voor via sociale media of nemen voorleesfilmpjes op. Hou hierbij wel altijd rekening met het auteursrecht: als je een (prenten)boek voorleest en dat filmpje verspreidt, moeten de rechten altijd vooraf gecheckt worden bij de uitgever en de auteur. Een alternatief is natuurlijk om aan auteurs of illustratoren zelf vragen om voor te lezen. Voorzie dan wel een honorarium indien nodig. Maak gerust ook gebruik van de vele voorleesfilmpjes die je op Jeugdboekenmaand-YouTube vindt. Die zijn tijdloos en overal inzetbaar!
Deel dit artikel:
