Vlaanderenleestdag 2025: lezen en spelen in de buitenlucht

Aangezien Vlaanderenleestdag en Buitenspeeldag 2025 op hetzelfde moment vielen, werd buiten lezen extra aangemoedigd. Het weer zat niet mee, maar dat hield veel organisaties niet tegen om er toch een geslaagde derde editie van te maken! Ook dit jaar bracht Vlaanderenleestdag lezers weer naar verrassende locaties. Zo kon je in de Boekentoren in Gent terecht voor een 'Wereldboekentorenleesdag'. Ze installeerden een gezellige leeshoek in het iconische verhaal, bezoekers werden ’de hele dag door getrakteerd op bladwijzers en kregen de kans om te snuisteren tussen een mooie selectie boeken, die vaak een link hadden met het gebouw zelf en de stad.

Lunchen tijdens het lezen

De bib van Zoersel combineerde lezen met een gezellige lunch. De opzet was eenvoudig: de lezers namen zelf een boek en hun lunch mee, en vonden elkaar in het samen lezen. Door het druilerige weer werd de locatie verplaatst van de pastorietuin naar het buurthuis, maar dat verminderde het enthousiasme niet. ‘Het is geweldig om te zien hoe mensen samenkomen om hun liefde voor lezen te delen. Vele van hen komen in de zomer naar onze Airbib, waarbij we elke dinsdagavond ’s avonds lezen in openlucht. Het is dus fijn dat er via Vlaanderenleestdag ook een kans is om al in het voorjaar samen te lezen’, vertelt bibliotheekmedewerker Kaat Meeusen. ‘In ruil voor een leestip kregen de bezoekers ook een koffiekoek, wat leidde tot levendige gesprekken over literaire ontdekkingen. Die tips zullen we later uitstallen in de bibliotheek en delen op onze website en sociale media.’

Ook in bibliotheek Utopia in Aalst organiseerden ze een leeslunch met muzikant Frank Vander linden. Heel wat lezers daagden op om hem uit zijn favoriete boek te horen voorlezen: ‘Vreemd Krakeel in Californië’ van Willy van der Heide. Bezoekers konden ook de titel hun favoriete boek achterlaten op de kleurrijke vlaggetjes van de grote Leestipslinger. Er was ook een samenleesmoment voor kinderen, en buiten hadden ze een gezellige bar met koffie, thee en gebal voorzien. Dat samen lezen enorm verbindend is, of men nu verdiept is in een eigen boek of enthousiast over verhalen praat, bleek ook in Sint-Niklaas. Daar lanceerde de stad een opvallende oproep om massaal om 11 uur te lezen. ‘We zochten een laagdrempelige manier om mensen aan te zetten tot lezen’, zegt bibmedewerker Karolien De Roos. ‘Geïnspireerd door onze cultuurambassadeur Gaea Schoeters wilden we zo veel mogelijk mensen op hetzelfde moment laten lezen en zo lezen zichtbaar maken in de hele stad. Ook de aanwezige scholen en het personeel sloten mee aan.’ De oproep had succes, want in de bib - voor de gelegendheid gezellig ingericht met zetels en kussens - kwamen lezers van alle leeftijden samen.

“We zochten een laagdrempelige manier om mensen aan te zetten om te lezen. Geïnspireerd door onze cultuurambassadeur Gaea Schoeters wilden we zo veel mogelijk mensen op hetzelfde moment laten lezen.”

(lees verder na de foto)

Bekende ambassadeurs

Dit jaar viel Vlaanderenleestdag samen met Buitenspeeldag. Voor de derde editie riepen we iedereen dan ook op om buiten te lezen, voor te lezen of samen te lezen. Ook bekende ambassadeurs deelden hun liefde voor verhalen met een breed publiek. In elke provincie stond er een strandstoel met een bekende voorlezer. Zo trok MNM-presentatrice Kawtar Ehlalouch naar het Imelda Instituut in Sint-Jans-Molenbeek. Op het dakterras van de school, met zicht over Brussel, las ze voor aan de leerlingen van 5 Toerisme uit Het moois dat we delen van Ish Ait Hamou.

Antwerpen Leest organiseerde opnieuw een zwerfboeken actie in de hele stad. Ook in het Middelheimmuseum in Antwerpen kon je de hele dag kunstboeken zoeken. Daar las comedian Soe Nsuki voor uit haar boek Imani en de groene revolutie aan de collega’s van het museum. Met de kwetterende vogels als soundtrack was het een welgekomen rustmoment. Ook acteur Dominique Van Malder en auteurs Dalilla Hermans en Els Beerten trakteerden op verhalen in respectievelijk een de tuin van de pastoriewoning in Dendermonde, het bos in Brugge en een samenleesgroep van Avansa Hasselt.

Auteurs en illustratoren op buitenspeellocaties

In Ranst verplaatsten ze de Buitenspeeldag door het weer van het bos naar de sporthal. Daar verzorgde de bib een leeshoek en kwam auteur Lynn Pinsart voorlezen uit haar prentenboek Kameleon, dat ze samen met een kinderdiëtist schreef over spelenderwijs leren eten. Elk kind kreeg een bordje met komkommer, tomaat, hummus, chocola om achteraf stap voor stap te leren proeven, net als het hoofdpersonage Kameleon. ‘We willen een evenwicht bieden tussen beweging en ontspanning’, aldus Katleen van de gemeente Ranst. ‘Ik werk bij de sportdienst en bij Buitenspeeldag denk ik spontaan aan bewegen, maar sommige kinderen hebben ook nood aan een rustmoment. Dan is een verhaal welgekomen.’

Ook op de Buitenspeeldag in Mortsel konden kinderen even ontsnappen aan de drukte via boeken. Verschillende organisaties stelden hun zomeraanbod voor in Fort 4 en de bib richtte een sfeervolle voorleeshoek in, waar auteur Hanne Luyten kwam voorlezen uit de populaire reeks Wilma Wonder. Ondanks het wisselvallige weer verzamelden heel wat kinderen zich voor het grote podium. Na het voorleesmoment konden de kinderen hun lievelingspersonage natekenen met stoepkrijt.

Ook de bib van Boortmeerbeek combineerde boeken, fantasie en creativiteit in de stand op de Buitenspeeldag. ‘Normaal lezen we altijd voor op Buitenspeeldag. We weten hoe belangrijk het is om naar buiten te treden als bib en te tonen dat het veel meer is dan boeken uitlenen’, zegt bibmedewerker Margo De Keyser. ‘Omdat Buitenspeeldag nu samenviel met Vlaanderenleestdag, voorzagen we extra veel activiteiten: een vrijwilliger las voor uit een kamishibai, op de mop-o-foon konden oudere kinderen hun beste moppen inspreken, en voor de allerkleinsten was er een bingo, waarbij ze details op prenten moesten zoeken.’ Ook bij de activiteit met auteur Vera Van Renterghem waren de kinderen niet weg te slaan: zij liet hen nieuwe monsters kleien, die konden voorkomen in de wereld van haar boekenreeks Oscar Cook. Vera was één van de 18 auteurs en illustratoren die door Iedereen Leest werden uitgestuurd naar buitenspeellocaties, voor een verrassend voorleesmoment tussen het spelen door.

“We lezen altijd voor op Buitenspeeldag. We weten hoe belangrijk het is om naar buiten te treden als bib en te tonen dat het veel meer is dan boeken uitlenen.”

(Lees verder na de foto)

Onderwijs

In Lille namen leerlingen van de richting Onthaal & Recreatie een actieve rol op zich tijdens de Buitenspeeldag op het uitgestrekte domein van de Lilse Bergen. Een van hen werkte het Vlaanderenleestdag-luik van het evenement uit tijdens haar stage, de andere vijfdejaars lieten alles in goede banen lopen. Zo was er een leescontainer, waar vrijwilligers verhalen vertelden met een kamishibai en auteur Sarah Devos haar nieuwe boek kwam voorstellen. Wie meer uitdaging wilde, kon deelnemen aan de boekenolympiade. Wie erin slaagde om een boekentoren bouwen of met boeken op hun hoofd te lopen, kreeg een leuk certificaat.

Ook de KdG Hogeschool zette enkele acties op. Zo vroeg het aan de studenten en docenten om hun favoriete tekstfragmenten in te sturen. 'Die deelden we via een poster op de campus ter inspiratie voor anderen om meer te lezen', zegt studieloopbaancoördinator Jesse Mortelmans. ‘Ook werden docenten aangemoedigd om tijdens Vlaanderenleestdag extra aandacht te besteden aan leesstrategieën in hun lessen, met behulp van een speciale leidraad en praktijkvoorbeelden.’

Geslaagde mix

Vlaanderenleestdag 2025 toonde aan hoe mooi lezen en spelen elkaar aanvullen. Ondanks de regen was het een geslaagde editie, waarbij zowel de rust en energie een plek kregen. De verrassende combinatie met Buitenspeeldag wist een nieuw publiek te bereiken en bracht vele leeftijden samen.