In het atelier van Gudrun Makelberge

Loopeendjes

‘Deze streek tegen de Pyreneeën is er eerder een van hippies dan van villa’s met zwembaden. Die hebben mijn man Jan en ik niet nodig; we gedijen net perfect in de rust van ons gehucht en de wildere natuur hier. Het is gek: voor we in 2020 dit huis kochten, had ik nog nooit een boom gehad en was ik bang voor sommige dieren, maar nu ben ik het gelukkigst als ik in onze kanjer van een tuin de kippen en loopeendjes zie scharrelen. Tot voor kort tenminste, want de vos is langsgeweest. Dat hoort erbij, maar ik moet er nog aan wennen. Tegen het advies van habitués hier in, geef ik elk dier nog een naam en hou ik hun mooiste pluimen bij.’

“Voor we dit huis kochten, had ik nog nooit een boom gehad en was ik bang voor sommige dieren. Nu ben ik het gelukkigst als ik in onze tuin de kippen en loopeendjes zie scharrelen.”

Voor het nageslacht

‘George Orwell beschrijft in Why I Write vier redenen waarom we boeken maken: om ons ego te strelen, uit esthetisch enthousiasme, vanuit een historische impuls of met een politiek doel. Sinds ik hier woon, wil ik die laatste twee veel meer aan bod laten komen, in de zin dat ik de volgende generaties wil bewustmaken van de schoonheid en het belang van de natuur. Waarom leren we kinderen dat je insecten moet doodspuiten of distels moet uittrekken terwijl ze cruciaal zijn in ons ecosysteem? Wij laten ze hier welig tieren, en als ik een vliegend hert of ander ongelooflijk beestje dood zie liggen, plak ik het in mijn inspiratieschrift.’

Troostkermis

‘Ik schreef al veel flarden neer, maar behalve dat het een positief boek moet worden, zie ik nog niet waar mijn volgende werk naartoe gaat. Dat hoeft ook niet, ik neem mijn tijd. In België gaf ik deeltijds les in het kunstonderwijs en daarvoor deed ik nine to fives in ontwerpbureaus, maar ik vond dat vaak te druk. Zonder de horror van de wekker kan ik hier de middagmens zijn die ik in wezen ben. Net omdat ik die vrijheid heb, vind ik het niet erg om avonden en weekends door te werken als er toch deadlines voor opdrachten zijn. Die blijven heel uiteenlopend, van illustraties over kankeronderzoek tot een affiche voor de Vilvoordse Troostkermis.’

“Zonder de horror van de wekker kan ik hier de middagmens zijn die ik in wezen ben. Net omdat ik die vrijheid heb, vind ik het niet erg om avonden en weekends door te werken.”

Snelle goedkeuring

‘De beste invallen krijg ik als ik in de tuin werk of ’s nachts wakker lig. Dat vind ik dus niet negatief, want mijn brein zoekt dan creatief naar een goed idee, bijvoorbeeld voor een beeld bij een krantenartikel. Daarbij is een originele invalshoek het belangrijkste, dus zodra ik die beet heb, val ik gerust in slaap. Ik laat zo’n idee graag snel goedkeuren door de redactie, want dan kan ik relaxed mijn compositie, kleuren en texturen uitwerken – in die volgorde. Terwijl ik in het dagelijks leven al panikeer over kleinigheden als mijn valies maken, heb ik bij het illustreren zelden stress. Enkel als het internet hier hapert.’

“Terwijl ik in het dagelijks leven al panikeer over kleinigheden als mijn valies maken, heb ik bij het illustreren zelden stress.”

Tekenen op de TGV

‘Wat een ongelooflijke luxe is de iPad! Zeker bij editoriaal werk, waar ik soms de donderdag de vraag krijg als het beeld de vrijdag af moet, is het een zegen om in Affinity Designer elementen te kunnen hergebruiken of speels te verschuiven. Daardoor krijg je volgens mij ook een eigen signatuur, iets wat lang onmogelijk leek bij digitaal illustreren, dat daarom weerstand opriep. Dankzij de iPad kan ik zelfs werken onder een boom in mijn tuin of op de TGV. Dan zet ik wel mijn koptelefoon op om het lawaai van de altijd open- en dichtgaande deuren te filteren. Muziek luister ik met mate, anders raak ik mijn playlists beu.’

Julião Sarmento

‘Ik verveel me vlug en blijf dus ook in mijn werk alert voor eventuele herhalingen. Als ik nieuwe kleuren-inspiratie zoek, blader ik graag in het leuke, Japanse A Dictionary of Color Combinations. Ik verhuisde ook een kleine selectie kunstboeken mee. Eigenlijk kijk ik er te weinig in – ik zit zoals velen te vaak te scrollen – maar ik blijf ondersteboven van Pablo Amargo’s tekeningen of de poëtische beelden van de onlangs overleden Julião Sarmento. Vooral zijn vrouwen zonder hoofd raken me. Zo weinig lijnen en zo veel emoties… Nog een grote kunstenaar vind ik Piet Oudolf, die de schitterende tuin van Museum Voorlinden ontwierp.’

Ordinaire plaaster

‘Creatieve mensen zijn duizendpoten, die inventieve oplossingen zoeken. Daarom heb ik samen met Jan – die kunstschilder is – met plezier ons huis verbouwd en ons atelier ingericht. Ik had niet veel nodig: een tekentafel, een bureautje en wat prullen met emotionele waarde. Deze boekensteun in de vorm van een lezend meisje, bijvoorbeeld, is van ordinaire plaaster, maar ik kreeg hem van mijn grootmoeder. Ernaast staat een sepia foto van mijn moeder – je weet wel, zo mooi opgekleed – en een vaasje dat ik zelf heb gemaakt. Ik ben tien jaar gepassioneerd bezig geweest met keramiek, maar nu vind ik het proces jammer genoeg te vervuilend.’

“Ik had niet veel nodig in mijn atelier: een tekentafel, een bureautje en wat prullen met emotionele waarde. ”

Franse klanten

‘Soms mis ik ook het lesgeven, vooral het contact met de leerlingen dan. Hen bijvoorbeeld uitleggen dat een goede illustratie zich onderscheidt door zeggingskracht eerder dan door visuele perfectie, zette me zelf aan het denken. Doordat er nu elk jaar een resem jonge illustratoren afstudeert, ontstaat er een beetje een overaanbod in een klein land als België, maar ik heb geen angst meer om zonder werk te vallen. Ik heb hier niets nodig – het gros van mijn kleren blijft in de kast hangen – en ik zie het als een kans om Franse klanten te vinden. Het is gewoon nog even broeden op een originele vorm van zelfpromotie.’

Aangepaste introvert

‘Als ik vastzit met een beeld, consulteer ik Jan. Hij hoeft maar iets korts te zeggen en ik kan weer verder. Het atelier dat we delen is nog maar een maand in gebruik, maar ik vertrouw erop dat we er harmonieus zullen werken. We zijn zachtaardige mensen. Eigenlijk ben ik een aangepaste introvert, die dertig jaar meegedraaid heeft, terwijl ik niet gemaakt was voor jobs met vergaderingen – ik werd er overtroefd – en ik constant overprikkeld raakte – behalve als ik me in mijn atelier terugtrok. Daarom heb ik hier echt mijn plek gevonden: niet in de file moeten staan, geen bussen die passeren, volop in m’n tekenwereld mogen zitten.’

Verlost van onrust

‘Ik ben blij dat ik stilaan mentaliteitswijzigingen zie: er komt meer appreciatie voor introverten, voor oudere kunstenaars zoals Inès Van Den Kieboom en voor onze planeet. Door het contact met die natuur ben ik echt een ander mens geworden; verlost van de onrust waarmee ik altijd leefde. Sinds mijn studies was ik al acht keer verhuisd, ik had talloze carrière- en interessewissels gedaan en ik legde me pas op een zekere leeftijd toe op illustreren. Maar nu weet ik precies wat ik wil en wordt de creatiedrang almaar krachtiger. Ik had deze stap naar Corbières dertig jaar eerder moeten zetten. Maar goed, ik ben er. Ik ben geland.’

“Nu ik precies weet wat ik wil, wordt de creatiedrang almaar krachtiger. Ik had deze stap naar Corbières dertig jaar eerder moeten zetten. ”

REEKS: In het atelier

Hoe ziet de werkruimte van illustratoren eruit? Wat zijn hun rituelen, talismannen en eigenaardigheden? Waaruit putten ze inspiratie en hoe komen ze tot hun beste werk? Journaliste Katrien Steyaert mag binnenkijken in hun ateliers en in hun creatieve geesten. Michiel Devijver maakt er foto’s bij.