Een dag in het leven van... uitgeefster Julie Verhaert

In 2021 bestaat Jeugdboekenmaand 50 jaar. Een maand lang vieren we het lezen en dat doen we samen met alle spelers die dat mogelijk maken: auteurs, illustratoren, uitgevers, vormgevers… Iedere week laten we één van hen een inkijk geven in hun job. Deze week vroegen we aan Julie Verhaert, uitgever van kinderboeken bij Pelckmans, hoe haar werkdag eruit ziet.

door Katrien Elen | foto's: Michiel Devijver
 
© Michiel Devijver | Iedereen Leest
“Boeken hebben van mij een beter mens gemaakt. Mede dankzij verhalen ben ik empathisch en gevoelig, en het bruisende taalbad dat ze me gaven, helpt me om me goed uit te drukken.”

'Voor mijn ouders was het al heel vroeg duidelijk dat ik zou gaan werken in het boekenvak. Als kind verscheen ik regelmatig te laat aan tafel omdat ik met mijn neus in de boeken zat, vervolgens heb ik Taal- en Letterkunde gestudeerd en op Erasmus in Parijs koos ik een keuzevak over de uitgeverswereld. Mijn stage in de Bedrijfscommunicatie liep ik bij Van Halewyck (in 2015 overgenomen door Pelckmans uitgevers). Een paar jaar later ben ik hier opnieuw beland. Al na een week vertelde ik mijn ouders dat ik mijn droomjob had gevonden. Sindsdien veranderde ik van een PR-functie naar mijn huidige job als uitgever van kinderboeken en fictie. Op die plek voel ik me goed. Boeken hebben van mij een beter mens gemaakt. Mede dankzij verhalen ben ik empathisch en gevoelig, en het bruisende taalbad dat ze me gaven, helpt me om me goed uit te drukken. Daarnaast vind ik het belangrijk om met mijn beroep een antidote te bieden voor deze digitale tijden. Bovendien zijn mensen die kinderboeken maken echt schone mensen. Ze hebben het hart op de juiste plaats. Ik voel me dus geweldig goed omringd.'

Mijn dag

7.45 uur - 'Bij het ontbijt - meestal havermout en altijd koffie - check ik mijn Instagram. Ik ben graag op de hoogte van het reilen en zeilen in de wereld en sociale media zijn de ideale manier om vlot contact te houden met diverse spelers in het boekenvak en daarbuiten.'

8.15 uur - 'Ik wandel naar de uitgeverij, ik woon immers vlakbij ons kantoor in de Antwerpse WATT-toren. Een luxe maar soms ook problematisch voor een eeuwige laatkomer als ik. Meestal werk ik op kantoor want ik ben een sociaal beest. Daarnaast spreek ik ook af en toe buitenshuis af met auteurs en illustratoren. Ik heb graag mensen rondom mij. Thuiswerken doe ik enkel in coronatijden of wanneer ik veel manuscripten moet lezen. Dan moet ik zonder afleiding kunnen werken.'

8.30 uur - 'Terwijl ik aanschuif aan de lift - vanaf volgende week zou ik echt de trap moeten nemen -  overloop ik mijn mentale to-dolijst. Is er al een illustrator gevonden voor dat prentenboek? Heeft iemand een goed idee voor de cover van die jeugdroman? En zou het nieuwe boek van die bestsellerauteur vandaag geleverd worden?'

8.45 uur - 'Terwijl ik mijn computer aansluit en een koffie neem, praat ik bij met mijn collega-uitgever, Lise Van Dessel. We hebben een heel goed contact. Zij heeft binnen de uitgeverij ongeveer hetzelfde traject afgelegd als ik. Ik toets vaak ideeën af bij haar. Die contacten zijn broodnodig. Mijn hoofd is alleen maar mijn hoofd. Het is door kruisbestuiving dat de beste ideeën ontstaan.'

9.00 uur - 'Ik bekijk een boekvoorstel van een aspirant-schrijver. De ontknoping van het verhaal is niet top, maar eerlijk gezegd is het uitzonderlijk dat de eerste versie er meteen boenk op is. Het potentieel moet er natuurlijk wel zijn. Als iemand talent heeft, en het idee en de personages goed zitten, dan geeft het niet dat een bepaald aspect niet klopt. Dat kunnen we nog oplossen. Daarna stuur ik zelf een mailtje uit naar iemand waarvan ik denk: die is met iets zodanig interessant bezig, volgens mij zit daar een kinderboek in. Het is belangrijk om regelmatig nieuw talent aan te boren. Er lopen uiteindelijk behoorlijk wat potentiële schrijvers en illustratoren rond in ons land. Als je alleen maar een platform geeft aan de usual suspects, beland je in een tunnelvisie.'

'De aftastende contacten verlopen in het begin nog via mail. Als het idee meer concreet wordt, spreek ik live af. Ik vind het belangrijk om de persoon achter de boekenmaker ook te leren kennen. Vaak blijken dat heel toffe babbels. De gedeelde liefde voor boeken is altijd een goed vertrekpunt.'

10.00 uur - 'Tweewekelijks hebben we een korte teammeeting met de verschillende uitgevers binnen Pelckmans. Door elkaar te vertellen waar we mee bezig zijn, ontstaan er vaak nieuwe samenwerkingen. Zo tip ik vandaag één van 'mijn' illustratoren voor de cover van een non-fictie boek dat bij mijn collega zit.'

 11.00 uur - 'Ik bekijk de planning van de komende maanden. Ik begeleid per aanbiedingsfolder (i.e. de brochures waarin drie keer per jaar nieuwe boeken worden aangekondigd aan de pers en boekhandels) zo'n twintig verschillende titels. Die zitten allemaal in verschillende fases en hebben elk in meerdere of mindere mate mijn begeleiding nodig. Tegelijk ben ik ook nieuwe contacten aan het leggen. Ik mag immers nooit uit het oog verliezen dat na één aanbieding de wereld niet vergaat, integendeel. Eigenlijk zit ik dus simultaan met zo’n 35 boeken in mijn hoofd.'

'Ik realiseer me dat ik moet schuiven met de verschijningsdata van enkele titels. Ik hou altijd goed in de gaten dat we onszelf geen concurrentie aandoen, dat we in dezelfde catalogus geen twee gelijkaardige boeken voorstellen. Dat betekent ook dat ik knopen moet doorhakken: wat ga ik al dan niet uitgeven en wanneer.'

'Het marktsegment van de kinderboeken - dat jarenlang stabiel was - is helaas aan het krimpen. Wat ik vooral wil vermijden, is om als tegenreactie zoveel mogelijk boeken uit te geven, zodat er zeker iets tussen zit dat eruit springt. Ik hou er niet van om bij wijze van spreken op vier paarden te wedden zodat er zeker één de finish haalt. Ik vind dat elk boek dat verschijnt de tijd en energie moet krijgen dat het verdient. Als ik me engageer, dan wil ik er helemaal voor gaan.'

“Ik vind dat elk boek dat verschijnt de tijd en energie moet krijgen dat het verdient. Als ik me engageer, dan wil ik er helemaal voor gaan.”

12.00 uur - 'Lunchpauze. Ik heb afgesproken met een illustrator bij Bar Vert. Samen gaan we door zijn portfolio. De lichtjes knipperen in mijn hoofd, want ik zie zijn tekenstijl wel passen bij het manuscript dat ik vanochtend heb ontvangen. Nadat we foto’s van elkaars kat hebben bekeken, zwaaien we elkaar uit.'

13.00 uur - 'Een volgende meeting. Tom De Cock komt langs voor zijn laatste manuscriptbespreking. Daarna gaat de tekst naar de fondsredacteur en gaat het boek in eindredactie. Het is altijd afwegen tot op welke hoogte ik meega en wanneer de fondsredacteur het overneemt. Soms vind ik het moeilijk om een boek los te laten, maar gelukkig vorm ik een sterke tandem met eindredactie. Van nature ben ik wel redelijk perfectionistisch. Ik wil de auteurs waar ik mee samenwerk niet teleurstellen. Als ik iemand in de markt zet, wil ik het allerbeste.'

'Het debuut van Tom ligt me nauw aan het hart. We hebben een paar keer samengewerkt voor Planeet De Cock en in het kader van de Strafste School en zitten helemaal op dezelfde golflengte. Toen ik uitgever werd, heb ik hem dat op een evenement van de Strafste School verteld. Een paar weken later zaten we al koffie te drinken in Leuven. Dat ik nu zijn debuut voor jongeren mag uitgegeven, voelt toch wel bijzonder. Eigenlijk is er niets leuker dan een vliegertje op te laten en dat er dan plots een paar maand of zelfs jaren later een boek ligt.'

“Als uitgever ben ik degene die de cadeaus mag uitdelen. Door iemand een boekencontract te geven, vertel ik een auteur: 'Jij doet iets wat kinderen kan boeien.' Dat is een prachtige boodschap om te mogen geven.”

14.30 uur - 'Er staat een overleg gepland met mijn collega's van de marketingafdeling. Daar ben ik vijf jaar geleden ook gestart en die ervaring helpt me in deze job. Zo gauw een idee concreet is, betrek ik de marketeers en denk ik mee na hoe een boek kan worden gepositioneerd. Welke magazines gaan we persoonlijk contacteren? Kunnen we samenwerken met een organisatie?'

'Marketing was trouwens een heel leuke job, maar ik verlangde naar een bredere uitdaging. Op de marketingafdeling blijf je ergens altijd vragende partij. Je moet voortdurend aan journalisten vragen om een boek te bespreken. Nu ben ik degene die de cadeaus mag uitdelen. Door iemand een boekencontract te geven, vertel ik een auteur: 'Jij doet iets wat kinderen kan boeien.' Dat is een prachtige boodschap om te mogen geven.'

'Tegenwoordig betrekken we de boekenmakers ook heel actief bij de marketing. Het helpt als een auteur over een enthousiast netwerk beschikt. Een boek moet je anno 2021 immers hand in hand in de markt zetten. De tijd dat de schrijver kon achteroverleunen is voorbij. Daarvoor is er te veel concurrentie. Een succesvolle boekenverkoop is helaas geen exacte wetenschap. Waarom is Harry Potter zo groot? Alvast niet omdat er geen boeken bestaan die beter zijn. Soms moet je gewoon geluk hebben dat je boek wordt opgepikt, dat een populaire radiopresentator het terloops vermeldt bijvoorbeeld en dat diezelfde dag nog honderd mensen naar de boekhandel snellen.'

'Vroeger kochten mensen het boek van degene die het luidst roept. Nu de markt bijna verzadigd is en kopers bijgevolg heel kritisch zijn, moet je inzetten op verschillende pistes: een boekvoorstelling, een podcast, een boektrailer, een lezingenreeks… Met allemaal kleine luidsprekers heb je de grootste kans op succes.'

“De beste boeken zijn degene die even hebben kunnen rijpen. Een boek - en schrijver - hebben een zekere maturiteit nodig. Soms moet ik aan jonge schrijvers zeggen dat ze even moeten temporiseren. Ik wil dat ze over tien jaar nog steeds fier zijn op hun boek.”

16.00 uur - 'Ik bekijk een manuscript voor een kinderboek. Als uitgever probeer ik voort te gaan op mijn buikgevoel. Meestal weet ik vrij snel of er iets in zit. Soms zie ik het al bij de introductiemail die iemand stuurt. Een andere keer zit ik na tien pagina’s zo diep in het verhaal dat ik absoluut wil verder lezen. Helaas moet ik deze auteur teleurstellen. Dat hoort er ook bij. Voor iedere keer dat ik in zee ga met een auteur, moet ik ook minstens vijftien keer sorry zeggen. Dat is niet eenvoudig maar ik bewijs niemand een dienst door niet kritisch te zijn. Als mensen mij persoonlijk benaderen, probeer ik altijd wel om heel kort feedback te geven waarom ik een manuscript afwijs. Het gaat tenslotte om mensen. En wie weet, gaat de auteur met die feedback aan de slag en kan ik over vijf jaar alsnog ja zeggen aan een nieuw voorstel.'

'De beste boeken zijn trouwens degene die even hebben kunnen rijpen. Een boek - en schrijver - hebben een zekere maturiteit nodig. Soms moet ik aan jonge schrijvers zeggen dat ze even moeten temporiseren. Ik wil dat ze over tien jaar nog steeds fier zijn op hun boek. Veel mensen zijn echter ongeduldig. Ze willen alles direct. Nu, achteraf geven ze me meestal wel gelijk hoor.'

17.15 uur - 'Nog even bellen met een auteur over zijn boekvoorstelling volgende week. Ik hou ervan om auteurs te zien schitteren op hun gloriemoment. Jaloers ben ik niet. Ik voel me goed in de rol van supporter vanop de zijlijn. Uiteraard probeer ik er wel altijd bij te zijn. We houden lang niet voor elk boek een voorstelling, maar dan probeer ik mijn enthousiasme bij het verschijnen op een andere manier kenbaar te maken – met een dwaze foto, of een feestelijke lunch.'

 18.00 uur - 'De laatste mail is vertrokken. Ik post nog snel een foto van een stapel pas gedrukte boeken op mijn sociale media en vertrek naar huis.'

20.00 uur - 'Tijd om te koken. In de potten kunnen roeren is echt mijn ontspanning. Tegelijk schreeuwen ook mijn kat en lief om aandacht. Ik probeer mijn aaitjes evenredig te verdelen. Daarna twijfel ik tussen de rest van de avond doorbrengen als Netflix-couch potato of toch maar een boek lezen. Ik ga voor het laatste. Soms vind ik het wel eens lastig dat het nooit stopt. Dan lees ik een roman in mijn vrije tijd en zit ik toch met een potlood in de hand. Ik kan ook geen krant openslaan, de televisie aanzetten of zelfs een gesprek met vrienden voeren zonder te denken: daar zit een boek in. Dat maakt het natuurlijk boeiend, maar soms wil ik wel eens gaan wandelen met mijn lief zonder twintig boekenideeën af te toetsen.' 

21.00 uur - 'Ik krijg een berichtje van een auteur die het moeilijk heeft en vreest zijn deadline niet te zullen halen. Zo'n berichtje is niet ongewoon. Een boek schrijven is vaak een emotioneel proces. Omdat ik zelf extravert ben, zijn auteurs vaak heel openhartig tegen mij. Ik stuur een bemoedigende reactie terug. Ik probeer auteurs immers altijd als mens te behandelen en niet als de leverancier van een product. Als iemand een slechte dag heeft, dan leef ik met hen mee. Soms gebeuren er ingrijpende dingen in iemands leven waardoor ik zeg: 'nu is je boek even niet belangrijk.''

“Soms vind ik het wel eens lastig dat het nooit stopt. Dan lees ik een roman in mijn vrije tijd en zit ik toch met een potlood in de hand. Ik kan ook geen krant openslaan, de televisie aanzetten of zelfs een gesprek met vrienden voeren zonder te denken: daar zit een boek in.”

23.00 uur - 'Ik kruip in bed met mijn lief en niet zelden ook met een hoofd vol creatieve ideeën. Zoals zo vaak komen de beste ingevingen op dit moment. Ik stuur dus nog een paar herinneringen naar mezelf met een subliem - al zeg ik het zelf - idee voor een boeklancering. Ik kan niet wachten om het morgen te delen met mijn fijne collega’s.'


In 2021 bestaat Jeugdboekenmaand 50 jaar. Een maand lang vieren we het lezen en dat doen we samen met alle spelers die dat mogelijk maken: auteurs, illustratoren, uitgevers, vormgevers… Iedere week laten we één van hen een inkijk geven in hun job. 


Deel dit artikel:

Mis niets van Iedereen Leest