Een dag in het leven van... bibliotheekmedewerkers Els en Caroline
In 2021 bestaat Jeugdboekenmaand 50 jaar. Een maand lang vieren we het lezen en dat doen we samen met alle spelers die dat mogelijk maken: auteurs, illustratoren, uitgevers, vormgevers… Iedere week laten we één van hen een inkijk geven in hun job. Deze week vroegen we aan bibliotheekmedewerkers Els Wyninckx en Caroline Haustein, hoe hun werkdag eruit ziet.
door Katrien Elen | foto's: Michiel Devijver
Els geeft bij de Stad Antwerpen de leesprojecten voor jongeren mee vorm en fungeert zo als de tussenpersoon tussen het beleid en de bibliotheekmedewerkers. Caroline staat op het terrein, als bibliotheekassistent bij bib Elsschot op Linkeroever.
7.15 uur - Els: 'Ik begin heel vroeg en start de dag steevast met het beantwoorden van mijn mails. Op basis daarvan bekijk ik per project wat er moet gebeuren. Momenteel leggen we de laatste hand aan de voorbereidingen voor de Jeugdboekenmaand. Dit jaar kunnen er natuurlijk geen grootschalige evenementen plaatsvinden rond Jeugdboekenmaand, maar andere edities pakten we het ambitieus aan. Zo deden we ooit een flashmob met duizenden leerlingen uit de stad: iedereen kwam op hetzelfde uur naar buiten… niet om te dansen, maar om tien minuten te lezen.'
9.00 uur - Caroline: 'De bib gaat om 10u open, maar mijn collega’s en ik starten al om 9u. Dan maken we de inleverbus leeg en leggen we de nieuwe kranten en tijdschriften klaar.'
9.30 uur - Els: 'Ik ga langs bij enkele Huizen van het Kind, de partnerorganisaties voor Boekstart (een project van Iedereen Leest om lezen bij baby’s en peuters te stimuleren, red.). Ik geef hen info over het project zodat de vrijwilligers van het Huis van het Kind jonge ouders de weg kunnen wijzen naar de bib.'
'Die samenwerkingen zijn heel belangrijk. Kansarmoede is immers een groot struikelblok in Antwerpen en er zijn veel taalproblemen. Via de partners slagen we er toch in om die kwetsbare groepen te bereiken. Ook op andere manieren proberen we om met de bibliotheken zo laagdrempelig mogelijk te werken. Zo werd beslist om vanaf het najaar geen boetes meer uit te delen. De angst voor boetes blijkt immers een barrière te vormen om geen gebruik te maken van de bib.'
10.00 uur - Caroline: 'In niet-coronatijden zouden we vandaag een klas over de vloer krijgen. Ik leg hen de werking van de bib uit en probeer de leerlingen te enthousiasmeren om te lezen. Ik voel me helemaal in mijn nopjes als ik mag spreken voor een groep, vroeger wilde ik immers actrice worden.'
'Met raadsel- en moppenboekjes slaag ik erin om de leerlingen te motiveren. Dat geeft voldoening, want bib Elsschot ligt in een sociale woonwijk waar er veel leesachterstand is.'
“Samenwerkingen zijn voor de bib heel belangrijk. Kansarmoede is immers een groot struikelblok in Antwerpen en er zijn veel taalproblemen. Via de partners slagen we er toch in om die kwetsbare groepen te bereiken.”
11.00 uur - Els: 'Ieder jaar stel ik in het kader van Jeugdboekenmaand doeboekjes samen voor kinderen van het derde en het vierde leerjaar. Daarin staan rebussen, opdrachten en raadselgedichtjes. Bij het ontwerpen van die boekjes kan ik me creatief helemaal uitleven. Morgen worden de boekjes verdeeld over alle scholen, dus vandaag leg ik samen met een stagiair de laatste hand aan de pakketten waarin de boekjes zitten.'
Caroline: 'Met de collega’s kijken we al maanden uit naar dat boekje. Het voelt voor ons als de catalogus van Ikea.'
11.30 uur - Caroline: 'Vandaag decoreren we de jeugdafdeling in het thema van Jeugdboekenmaand. Twee vrijwilligers zijn al van het najaar bezig met de voorbereidingen. We gaan dan ook all the way.'
12.00 uur - Els: 'In normale tijden eten we samen met het team aan een lange tafel in de refter. Ik heb nogal een strakke biologische klok. Omdat ik al vroeg begin, rammel ik om twaalf uur steevast van de honger.'
Caroline: 'De bib blijft de hele dag open, dus eten mijn collega’s en ik om de beurt. Gelukkig is er tussendoor af en toe tijd voor een korte babbel.'
13.00 uur - Caroline: 'Terwijl ik enkele boeken terug op hun plaats zet, word ik voortdurend aangesproken. Of ik weet waar het nieuwste boek van Dimitri Leue staat? Wat een leuk boek is voor een tiener die van voetbal houdt?'
'Veel mensen denken dat bibliotheekwerk heel rustig is en vinden het vreemd dat ik bij de bib werk. Ik ben immers nogal extravert en heb absoluut geen 'zittend gat'. Mijn job is echter heel fysiek. Ik moet constant zeulen met zware bakken met boeken en zet bijna 20.000 stappen per dag. Verder is het een heel sociaal beroep. Aan de balie krijg je echt allerhande vragen, zeker in de buurt waar wij werken.'
'De laatste jaren doen we dan ook meer dan louter bibwerk. Zo komt er vandaag iemand langs met een brief van een advocaat die ze niet begrijpt. Zeker in coronatijden zijn dat soort vragen toegenomen. Je moet bijna overal een afspraak maken, behalve voor de bib. Hier kan je zomaar binnenstappen. Daardoor vormen we voor veel mensen een ankerpunt in de wijk. Die nieuwe rol was even wennen, geef ik toe, maar ik denk wel dat dit de richting is waar het bibliotheekwerk naartoe zal evolueren.'
“Veel mensen denken dat bibliotheekwerk heel rustig is. Mijn job is echter heel fysiek. Verder is het een heel sociaal beroep. Aan de balie krijg je echt allerhande vragen, zeker in de buurt waar wij werken.”
14.00 uur - Els: 'We vergaderen met de jongerenmedewerkers van de verschillende bibliotheken over enkele evenementen die we in de zomer willen organiseren. Dat vind ik één van de leukste kanten van mijn job: bibmedewerkers warm maken voor een project.'
'Tijdens de meeting delen de jeugdmedewerkers inspiratie met elkaar. Die uitwisselingen zijn heel vruchtbaar. Toen ik veertig jaar geleden begon, functioneerden de bibliotheken nog helemaal apart. Dan is de hele werking gecentraliseerd. Ondertussen zijn we opnieuw een stukje aan het decentraliseren en leggen bibliotheken hun eigen accenten. Dat is normaal want in Antwerpen heb je immers enorme verschillen tussen de doelgroepen in de verschillende wijken.'
15.00 uur - Els: 'Aan het einde van de meeting houdt één van mijn collega’s een boekenpraatje. Zo maakt iedereen kennis met de nieuwste boeken die we hebben aangekocht. Het aankoopbeleid gebeurt immers centraal.'
Caroline: 'Elke bib heeft wel een 'klantenprofiel'. Op basis daarvan wordt bepaald welke titels naar welke bib gaan. En we mogen accenten leggen. Zo kunnen we extra exemplaren aanvragen van een boek dat het hier goed doet.'
15.30 uur - Caroline: 'Ik zie een groepje kinderen ronddolen in de bib. Ze weten duidelijk niet wat te kiezen. Ze nemen gewoon de meest flashy covers uit de rekken. Ik pols even naar hun interesses en geef hen advies op maat. Het geeft veel voldoening als ik een paar weken later vaststel dat ze zijn vertrokken in de reeks die ik hen heb aangeraden. Op die manier vorm ik hier echt de brug tussen de schrijver en lezer.'
'Tom Schoonooghe, Dimitri Leue en Mattias De Leeuw durf ik al eens vaker te tippen. Maar ik zal evengoed heel toegankelijke boeken zoals een Geronimo Stilton of Het leven van een loser aanbevelen, hoor. Zeker in een wijk als de deze is het belangrijk om zo’n laagdrempelig opstapje aan te bieden.'
“Het geeft veel voldoening als ik een paar weken later vaststel dat de kinderen zijn vertrokken in de reeks die ik hen heb aangeraden. Op die manier vorm ik hier echt de brug tussen de schrijver en lezer.”
16.00 uur - Els: 'Ik beantwoord enkele vragen in de Facebookgroep Leeskracht waarin leerkrachten boekentips delen voor in de klas. Daarna zit mijn werkdag erop. Ik stap op de fiets en maak zo mijn hoofd leeg. Zalig'
17.00 uur - Caroline: 'Een jonge vader komt zijn twee kinderen inschrijven. Ik herken hem meteen van vroeger. Hij was zo’n hangjongere die hier regelmatig de boel op stelten zette. Bij het weggaan, spreekt hij me aan. 'Ik was zo blij dat ik als tiener ergens terecht kon,' bedankt hij me. 'Sorry dat ik soms voor overlast heb gezorgd' Hij apprecieert het dat ik me hem nog herinner. Ik ken de meeste kinderen die hier langskomen persoonlijk. Alleen als kinderen voelen dat je met hen begaan bent, kan je het verschil maken.'
18.00 uur - Caroline: 'Op het einde van de dag doen we de ronde van de bib om te checken of iedereen is vertrokken. Vorige week dook er om tien na zes plots nog een jongetje op toen ik wilde afsluiten. Die had ik bijna over het hoofd gezien.'
20.00 uur - Caroline: 'In mijn vrije tijd lees ik een pak kinder- en jeugdboeken. Voor vanavond heb ik enkele nieuwe AVI-boekjes mee. Ik selecteer welke boekjes interessant kunnen zijn voor de klas die morgen langskomt in de bib. Maar eerst vraagt mijn zoontje van drie om mijn aandacht. Uiteraard heb ik voor hem enkele voorleesboeken bij.'
Els: 'Ook ik kruip met een boek in de zetel. Ik ben altijd een veellezer geweest. Als kind verkondigde ik al dat werken in een bib mijn droomjob was. Later heb ik veel voorgelezen aan mijn drie dochters. Ondertussen lees ik voor aan mijn zeven kleindochters. We vormen zelfs een privé-leesgroep voor de Kinder- en Jeugdjury.'
Deel dit artikel: