De leeswereld van Yassine Ouaich
Lezen is denken met andermans hoofd’, zei Schopenhauer. Maar wat zoeken we in dat andere hoofd? Is het rust, verstrooiing, kennis? Dit is Leeswereld, een interviewreeks over de rol van lezen, over schoonheid, over taal. Deze aflevering: Yassine Ouaich, acteur.
door Matthias M.R. Declercq
Slechts drager van een logo
Patriot van zijn imago
Soms vraag ik mezelf oprecht af
Ben ik een blinde volgeling
Of een bewuste wandelaar
Bovenstaande tekst komt uit een gedicht dat Yassine Ouaich zelf schreef. Ouaich is acteur en won een Ensor voor zijn vertolking van Ismaël ‘Smile’ Boulasmoum in Grond, een tv-reeks over een familie Marokkaans-Belgische begrafenisondernemers. Meer dan over repatriëringen en religie draait de reeks om culturele identiteit en belonging, net als het gedicht.
Wat is waar en wat is gelogen
Leef je voor jezelf of voor recensies over jezelf
Ben ik wel ik of ben ik slechts ik
dat wordt gekneed door omgevingen
Smile is een personage, een kerel die heel erg probeert iets van het leven te maken na een hoop schijnbare mislukkingen. In werkelijkheid leunt het personage dicht aan tegen zijn vertolker. Ook Yassine Ouaich leidde een leven in de kantlijn -vijf scholen, rotjobs, rondhangen-, en voelde de druk van thuis, vooral van zijn vader. Nu is Yassine te zien op Netflix en is niks nog hetzelfde. ‘Met dank aan de literatuur’, zegt hij. ‘Die heeft me mee de weg gewezen.’ Hij neemt er De vier inzichten bij van de Mexicaan Don Miguel Ruiz. Die inzichten heeft Yassine afgeprint en thuis aan de muur gehangen: ‘Wees onberispelijk in je taal, neem niks persoonlijk, doe altijd je best en ga niet uit van vermoedens.’
Op de tafel in Leuven liggen geen zwembadboeken. Naast De vier inzichten zijn dat The Forty Rules of Love van Elif Shafak, Muhammad, His Life Based on the Earliest Sources van Martin Lings en de autobiografie van Malcolm X. ‘Ik houd van boeken die een diepere levensles meegeven’, vertelt Yassine. ‘Romans die louter gebaseerd zijn op een fantasiewereld liggen me minder. Je zou verwachten dat ik als acteur veel naar tv kijk, naar fictie, maar dat is niet zo. The Pianist en Whiplash zijn wel films waar ik van houd, omdat er veel dynamiek in zit en ze je aan het denken zetten. Toch lees ik liever. Dat voelt nuttiger aan. Ik wil op een positieve manier gestuurd en beïnvloed worden door een boek.’
Crisis
‘Heel veel Vlaamse jongeren met een migratieachtergrond belanden op een gegeven moment in een identiteitscrisis’, zegt Yassine. ‘Zeker de tweede generatie. Die crisis gaat heel diep. De vraag wie je bent en waartoe je behoort kan uitmonden in negativiteit. Sommigen zoeken het danig ver dat ze bereid zijn zichzelf op te blazen. In de zoektocht naar mijn identiteit heb ik naar boeken gegrepen. Die toonden mij de weg.'
'Veel Marokkaanse ouders die aankomen in België komen uit arme, verre dorpen. Ze zijn laaggeschoold en behouden hun culturele, traditionele overtuigingen, maar die zijn zo anders in de nieuwe cultuur waar ze nu wonen. Ook in mijn familie is dat zo. Het verschil tussen de cultuur thuis en die van de buitenwereld is groot.'
'Het is de moeder van een ex-vriendin die me De regisseur van je eigen leven (van Abkader Chrifi) in handen gaf. Dat boek was het begin van mijn zoektocht, die me al snel richting het geloof leidde. Je wil dat thema uitklaren, omdat het je leven mee bepaalt. Hoe zit dat nu eigenlijk? Wat is de kern van geloof? Wat is de waarheid? Velen houden vast aan wat hen altijd is verteld en stellen geen vragen. Muhammad, His Life Based on the Earliest Sources van Martin Lings (ook bekend als Abū Bakr Sirāj ad-Dīn) was een openbaring voor mij. Lings geeft op heldere manier weer wie Mohammad was en waar de islam voor staat. Het geloof draait om liefde, om vergevingsgezindheid, om kennis, vrijheid (de vrije wil), authenticiteit, studie, om compassie, geduld…’
Geplaagd door herinneringen
Getekend door ervaringen
Gemanipuleerd door derden
Gecontroleerd door wetten
Roemi
Ella Rubinstein is het hoofdpersonage van The Forty Rules of Love. Het huwelijk van de Amerikaanse verzandt, haar man gaat vreemd en op zoek naar wat spanning werkt ze als proeflezer voor een uitgeverij. Ze krijgt Zoete blasfemie in handen, een roman over de vriendschap tussen twee historische figuren uit de islamwereld: soefimysticus Djelal-oed-din Roemi en derwisj Sjams van Tabriz. Die vriendschap speelt zich dik zevenhonderd jaar vroeger af, in Anatolië, en laat de lezer pendelen tussen het leven van Ella en de islamitische wereld.
‘Dat soort boeken lees ik nu vaker’, zegt Yassine, 'Je kan eindeloos veel biografieën of filosofieën lezen, maar hoe langer hoe meer houd ik van boeken die de lessen inbedden in een breder verhaal. Dat is wat we als mens nodig hebben: richtinggevende verhalen. Ook al zijn die fictief.’
Zodat ik een ik creëer
Waardoor ik blijf denken
Wie ben ik
Deel dit artikel: