De leeswereld van Shania Gooris
'Lezen is denken met andermans hoofd’, zei Schopenhauer. Maar wat zoeken we in dat andere hoofd? Is het rust, verstrooiing, kennis? Dit is Leeswereld, een interviewreeks over de rol van lezen, over schoonheid, over taal. Deze aflevering: Shania Gooris van podcast READ THIS!
door Matthias M.R. Declercq
‘Ik snap mijn generatie soms niet goed’, zegt Shania Gooris. ‘Gaat het over boeken, dan hoor ik vaak hetzelfde riedeltje: ‘van lezen val ik in slaap’. Tja, wie in de zetel naar een Netflix-serie ligt te kijken, die valt na een tijd toch ook in slaap? So, what’s the point? Bij een boek kun je tenminste zelf fantaseren over het decor en de personages, wat de grote kracht is van lezen. Bij films en series krijg je alles op een schoteltje en blijft er niks over van je fantasie.’
Drieëntwintig jaar is Shania Gooris en hoe vaker ze over boeken praat met leeftijdsgenoten, hoe sterker de drang om het tij te proberen keren: ‘Ik wil die rol wel opnemen, ja, tonen aan mijn generatie hoe ontspannend lezen kan zijn.’ Als Booktokker (lezerscommunity op TikTok) bereikt Shania al een groot publiek met korte video’s met boekentips, maar vooral READ THIS!, de podcast in samenwerking met MNM, fungeert als vliegwiel om de jeugd aan het lezen te krijgen. ‘Jongeren zien lezen te vaak als een schoolse opdracht, terwijl lezen ook gewoon entertainment is, of kan zijn.’ Shania is de geknipte host van de podcast, waarin ze samen met andere booktokkers boeken bespreekt. Geknipt, omdat je de ervaring voelt, het jarenlange lezen van een breed scala aan boeken. De reikwijdte van Shania’s Leeswereld is echt wel groot. ‘De éne dag lees ik The Alchemist van Paul Coelho, de andere dag Untamed van Glennan Doyle, over het niet langer willen pleasen van anderen, maar vooral zélf te willen leven. Van romance tot biografieën tot zelfhulpboeken, fantasy en misdaad: er is niet één genre waar ik aan vasthoud.’
“Ik snap mijn generatie soms niet goed. Gaat het over boeken, dan hoor ik vaak hetzelfde riedeltje: ‘van lezen val ik in slaap’. Tja, wie in de zetel naar een Netflix-serie ligt te kijken, die valt na een tijd toch ook in slaap? So, what’s the point?”
Magnolia Parks
Dat was ooit anders. Als jonge tiener las Shania Gooris haast uitsluitend romantische verhalen. Aangemoedigd door haar moeder, die altijd al veel sensuele romans las, maar evengoed thrillers en biografieën, en haar dochter indirect het leesplezier meegaf.
‘Ik week er niet van af’, zegt Shania, ‘en las de hele tijd over meisjes die verliefd worden op de cowboy van om de hoek. (lacht) Die tijd ligt nu wel achter me. Lees ik nu romance, dan zoek ik vooral realistische, eerder complexe liefdesverhalen die verder gaan dan een pure relatie, maar een spiegel zijn voor de tijd waarin we leven. Zoals de Magnolia Parks-serie van Jessa Hastings, die zich afspeelt in Londen, in de high society, tussen de nepo baby’s. Magnolia is de dochter van een bekende producer en haar moeder is een supermodel. De vader van de jongen waarmee ze iets heeft, BJ Ballentine, is eigenaar van een supermarktketen in het Verenigd Koninkrijk. Ik relate daar niet mee, maar weet wel wat de vooroordelen zijn waar ze mee af te rekenen hebben. Al is mijn situatie echt wel helemaal anders. (Shania Gooris is de dochter van Sam Gooris en Kelly Pfaff, red.) Geen idee hoe de reeks gaat eindigen, maar ik hoop dat Magnolia en BJ het niet gaan up fucken.’
Matilda
Er staat veel tekst schuingedrukt in dit verhaal, veel Engelstalige termen, woorden die Shania heel natuurlijk met het Nederlands vervlecht tot een idioom dat zoveel tieners en twintigers eigen is. ‘Sinds mijn elfde lees ik in het Engels’, zegt ze. ‘Dat was een heel logische evolutie, wetende dat ik thuis al van kinds af Engels praat met mijn moeder. Matilda was trouwens het eerste echte boek dat ik las. Ik had de film gezien, zag dat Matilda van boeken houdt, waarna mijn mama het boek cadeau gaf in het eerste leerjaar en niks nog hetzelfde was. Later las ik de Twilight-reeks en schakelde over naar het Engels, en naar de romantiek, en las thuis de boeken van mijn moeder. Ja, ook Fifty Shades of Grey.’ (lacht)
“'Matilda' was het eerste echte boek dat ik las. Ik had de film gezien, zag dat Matilda van boeken houdt, waarna mijn mama het boek cadeau gaf in het eerste leerjaar en niks nog hetzelfde was.”
Patti
Het is als tiener niet eenvoudig om een Leeswereld uit te bouwen. Je kan wel moeders boeken lezen, maar het leven verandert, je wordt ouder, je denken krijgt vorm, je lichaam krijgt vorm en er komt als adolescent zoveel op je af, dat het niet eenvoudig is om boeken af te stemmen op die veranderende wereld. Dat is Shania wel gelukt, met dank aan haar heldin: Patti Smith.
‘Als zeventienjarige was ik heel erg into the seventies and eighties en wilde graag een boek lezen die zich afspeelde in die jaren. Dat vroeg ik letterlijk aan de verkoper in de Standaard Boekhandel: ‘Hebben jullie een boek over die tijd?’ Ze raadden me Just Kids van Patti Smith aan, en eerlijk? Ik dacht na een paar tientallen pagina’s nog altijd dat dat een roman was. Tot ik op de naam Robert Mapplethorpe botste en die me herinnerde aan de lessen fotografie op school! Het ging in dat boek ook over Janis Joplin en Jimi Hendrix en eens ik de naam ‘Patti Smith’ intikte op Google ging de wereld voor me open. Wat. Een. Fantastische. Vrouw. Hoe meer ik las, hoe meer ik me Patti waande. Ik kon niet stoppen met lezen. Die vrouw is zo getalenteerd, zo effortlessly cool dat ik ook witte hemden begon te dragen maar besefte dat ik nooit zelfs maar één procent zo cool kon zijn als Patti, en ook nooit zal zijn. En die is bijna tachtig jaar! Ze drinkt al vijftig jaar koffie in hetzelfde barretje, heeft nog altijd vlechten in haar haar, treedt nog altijd op, schrijft muziek en poëzie en ondanks de moeilijkheden in haar leven, schudt ze alles zo makkelijk van zich af. Patti Smith is zo’n grave griet. Maar ik heb haar helaas nog nooit gezien. Ik mis haar zelfs. Toen ze twee jaar geleden naar Antwerpen kwam, wist ik dat niet - shame on me - en was super ontgoocheld. Ik dacht: ‘Godverdoeme Patti, het is hier te doen hé!’ (lacht) Just Kids heb ik al zes keer gelezen en iedere keer gebruik ik een andere kleur om interessante passages aan te duiden. Het is boeiend om mezelf te zien evolueren, te zien wat ik de eerste keer aanduidde, en wat ik nu relevant vind.'
“'Just Kids' van Patti Smith heb ik al zes keer gelezen en iedere keer gebruik ik een andere kleur om interessante passages aan te duiden. Het is boeiend om mezelf te zien evolueren, te zien wat ik de eerste keer aanduidde, en wat ik nu relevant vind.”
'Er zijn nog mensen waar ik naar opkijk, Matthew Perry bijvoorbeeld. Als Friends-fan was ik gek op Chandler. Toen ik later zijn biografie las -Friends, Lovers and the Big Terrible Thing- over zijn eindeloze worsteling met verslaving, voelde ik me erg triest. En sinds zijn dood (in ’23) ben ik nog altijd in rouw. Het lukt me niet meer om naar Friends te kijken. Ik mag niet denken aan het moment dat Patti Smith er niet meer zal zijn. Gelukkig kan ik Just Kids blijven lezen en zal ik altijd blijven bijleren. In de best mogelijke wereld kan ik anderen helpen om ook zo’n boek te vinden. Een boek dat hun leven verandert, maar niet alleen dat: een boek dat de deur opent naar zoveel andere boeken, in de hoop dat mensen blijven lezen.’
Vanaf 22 april lanceert MNM het derde seizoen van READ THIS!, de podcastreeks rond young adult-boeken met Shania Gooris en BookTokker Yasmine Van Den Meersch. Met READ THIS! wil VRT jongeren inspireren met leestips en zo het leesvirus aanwakkeren. Je kan de hele reeks beluisteren op VRT MAX.
Deel dit artikel: