Altijd en overal lezen tijdens Vlaanderenleestdag

© Michiel Devijver en Iedereen Leest

Twaalf uur aan één stuk, van halfacht ’s ochtends tot ’s avonds, wordt er gelezen in de bibliotheek van Kortrijk. En dat in de etalage, die voor de gelegenheid omgetoverd is in een knus leessalon. ‘Tijdens de marathon wisselen de 48 lezers elkaar om het halfuur af’, zegt Karen Destoop, deskundige collectie. ‘Dat zijn allemaal medewerkers van de bibliotheek en de Stad Kortrijk. Eerst hadden we namelijk het idee om voor Vlaanderenleestdag een themastand te maken met onze eigen favoriete boeken, maar daar lopen de bezoekers sneller voorbij. Hoe kan je meer zichtbaarheid voor lezen creëren dan door met een boek in de etalage te gaan zitten?’ In de centrale hal van de bib staat er ook een fauteuil waar de bezoekers elkaar afwisselen. Kristien heeft zich net neergezet. ‘Sinds mijn pensioen heb ik de weg gevonden naar de bib, op aanraden van mijn man, die een grote boekenwurm is’, vertelt ze. ‘Ik kom hier één keer per week en vind het supergezellig om rustig te lezen, omringd door anderen.’

© Simon Bequoye en Iedereen Leest

Ondertussen doet dichter en troubadour Peter Holvoet-Hanssen een ronde langs twee departementen van de Vlaamse overheid. Eerst is het Departement Cultuur, Jeugd en Media aan de beurt, dat vanaf 21ste verdieping uitkijkt op de Basiliek van Koekelberg, het Atomium en de heuvels van Brussel. Voor een tiental medewerkers draagt Peter Holvoet-Hanssen voor uit eigen werk en verhaalt hij over oude mythes en Paul van Ostaijen. Daarna is het tijd om verder te gaan naar het Departement Onderwijs & Vorming, dat zelfs ingericht is als een heus leescafé: een deel van de koffieruimte is vandaag voorbehouden voor lezers.

© Michiel Devijver en Iedereen Leest

Terwijl de zon door de wolken breekt, komen de eerste lezers toe op de Nelson Mandelapromenade naast Bibliotheek De Krook. Daar organiseert Gent Leest een leeslunchpauze, waar mensen rustig kunnen komen lezen, boekentips uitwisselen en gratis koffie krijgen van de Komaf koffiekar, die samenwerkt met anderstalige nieuwkomers die hun Nederlands willen verbeteren. ‘We wilden lezen naar buiten brengen, want zien lezen doet lezen,’ zegt Klaartje Van der Bauwhede van De Krook en Gent Leest. ‘Ook hebben we, samen met de Boekenjagers, enkele zwerfboeken verstopt in de omgeving van De Krook. Wie zo’n boek vindt mag het meenemen, lezen en daarna weer verstoppen voor de volgende lezer.’ Lore vond een zwerfboek over bibliotheken, geschreven in de jaren 80. ‘Dat is toepasselijk, want mijn afstudeerrichting is Bibliotheek en Archief’, zegt ze. Ook haar lief Dagmara is aanwezig. Zij heeft recent de leeskriebels te pakken gekregen en vindt dat het aanstekelijk werkt om in gezelschap te lezen. ‘Lore en ik lezen ook vaak ’s avonds, maar het is een fijne afwisseling om eens ’s middags én tijdens het eten tijd te maken voor een boek.’

© Michiel Devijver en Iedereen Leest

Leesbegeleider Josefien Verhelst is al op verschillende plekken gaan samenlezen wanneer ze binnenkomt in dagverzorgingcentrum Sparke Viers in Assebroek. Voor ze zich neerzet tussen een tiental aanwezigen, legt ze eerst een tafelkleed met enkele boeken in het midden van de groep om een huiselijke sfeer te creëren. Voor veel bezoekers is het de eerste keer dat ze samenlezen. Toch neemt Josefien hen gemakkelijk mee in het kortverhaal ‘De hand’ van Tommy Wieringa, over een koppel dat één hand deelt. ‘Het mooie aan samenlezen is dat eenzelfde tekst bij de verschillende luisteraars andere emoties en interpretaties kan oproepen’, vertelt ze. Zo besluit deelnemer Leona uit de tekst dat je niet bij de pakken mag blijven zitten. ‘De twee personages hebben maar één hand, maar ze zijn wel bij elkaar. Toch is het ook niet makkelijk om afhankelijk te zijn. Je moet alles vragen. Daar heb ik moeite mee.’ De rest knikt.

© Simon Bequoye en Iedereen Leest

Als leescoach zette Nadine Boone een leesbus mee op poten in basisschool Gilko Lemberge (Merelbeke). De bus stond al enkele jaren te verkommeren op de speelplaats en kreeg een grondige opfrisbeurt. Leerlingen van de nabije technische school namen de bus onder handen, een leerkracht maakte gordijntjes en het resultaat van al die helpende handen wordt officieel geopend op Vlaanderenleestdag. De burgemeester knipt het lint door en zelfs de buschauffeur die als laatste met de bus gereden heeft, is aanwezig. Natuurlijk wordt er ook gelezen: na de inhuldiging lezen de oudere leerlingen in groepjes voor aan de jongere kinderen. Even later komen ook de ouders meevieren en boeken schenken, waardoor het een echt boekenfeest wordt.

© Simon Bequoye en Iedereen Leest

In de bib van Erpe-Mere staat de boekenapotheek ondertussen klaar om iedereen te voorzien van leestips. Bibliotheekbezoekers kunnen aangeven aan welke ‘kwaaltjes’ ze lijden - van uitstelgedrag, een midlifecrisis en de hik tot vermoeidheid of reislust - waarna boekendokters Dr. Za en Dr. Zoe een medisch voorschrift opmaken. Tegen alle kwalen kennen ze wel een remedie in de vorm van één of meer titels uit de wereldliteratuur. Zo raden ze Blindgangers van Joke J. Hermsen aan als advies tegen onvervulde dromen en De rest van de dag van Kazuo Ishiguro tegen uitstelgedrag. Bij enkele ‘patiënten’ leidt het gesprek al snel tot een dialoog waarin duchtig leestips werden gewisseld tussen apothekers en patiënten. Zo brengt de boekenapotheek altijd raad.

© Simon Bequoye en Iedereen Leest

Ook creative writing-studentenvereniging Prometheus en de afdeling Engelse Letterkunde van de Universiteit Gent organiseerden een voorleesmarathon van twaalf uur. Daarvoor spitsten ze zich toe op Lord of the Flies van William Golding en The Fellowship of The Ring van J. R. R. Tolkien, twee iconische werken uit de Engelse literatuur die 70 jaar geleden gepubliceerd werden. De hele dag lazen professoren, onderzoekers, studenten en andere literatuurliefhebbers voor uit de twee kleppers, begeleid door randanimatie, zoals themagebak, puzzels, kleurplaten en een persoonlijkheidstest die vertelt welk personage bij jou past. Wanneer de klok 21 uur slaat, leest de vereniging in groep de laatste zinnen voor en dan gaan de boeken toe.