Dit was Voorleesweek 2025!
‘Blijf voorlezen!’ Dat was de slogan van Voorleesweek 2025. Of je nu zelf al kan lezen, minder taalvaardig bent, ouder wordt of langzaam vergeet: een gedeeld verhaal brengt rust, plezier en herkenning. Voorlezen stimuleert woordenschat, taalontwikkeling en verbeelding. Het opent gesprekken en schept verbinding - op elke leeftijd, in elke context. Wij blikken terug op enkele opvallende activiteiten.
In kinderdagverblijf Kabouterberg van KU Leuven bij Gasthuisberg begon de Voorleesweek op het ritme van vroege ochtendstemmetjes. ‘De voordelen van voorlezen zijn groot, zéker in de eerste levensjaren’, zegt pedagogisch medewerker Stien van Kabouterberg. ‘Dat willen we als kinderopvang mee ondersteunen, zowel tijdens de dagdagelijkse voorleesmomenten als tijdens de Voorleesweek, wanneer ouders en grootouders komen voorlezen.’ Om het voorlezen extra in de kijker te zetten, nodigde ze ook rector Severine Vermeire uit. Die schoof om half negen aan bij de eerste peuters en las voor uit Rupsje Nooitgenoeg - niet één, niet twee, maar drie keer. Het bezoek van de rector sloot aan bij haar boodschap tijdens de opening van het academiejaar: lezen brengt kennis en slaat bruggen tussen mensen, generaties en leefwerelden. Ze las die dag niet alleen voor aan de peuters, maar bezocht ook een zesde leerjaar en een Kringwinkel in Leuven. Ook MNM-presentatrice Imane Boudadi en acteur Dominique Van Malder gingen tijdens Voorleesweek voorlezen in kringwinkels in Vilvoorde, Merelbeke en Dendermonde.
“De voordelen van voorlezen zijn groot, zéker in de eerste levensjaren. Dat willen we als kinderopvang mee ondersteunen.”
Voorlezen is een moment van ontspanning en gezellig samenzijn. Dat bleek ook woensdagnamiddag in bibliotheek Het Predikheren in Mechelen, waar de zolder gevuld was met jonge luisteraars. Zij zaten dicht bijeen te wachten op bekende Mechelaars Danira Boukhriss Terkessidis en Bart Cannaerts, die kwamen voorlezen uit dierenboeken. Ze maakten er een interactief uurtje van: de kinderen brulden als een beer, deden mee met telspelletjes en giechelden om de plotwendingen. Bibliotheekmedewerker Lieve was in haar nopjes: ‘Onze Voorleesweek is goed gevuld - ook minister Caroline Gennez kwam hier voorlezen. We organiseren ook een workshop interactief voorlezen, een speciale Boekstartdag en een meertalig voorleesmoment. Voorlezen is er voor iedereen, welke taal je ook spreekt.’
Knusse leeshoek op school
Op scholen leeft datzelfde enthousiasme. Want ook als kinderen leren lezen, blijft voorlezen waardevol: kinderen kunnen volop in het verhaal opgaan en tegelijk hun woordenschat en taalbegrip uitbreiden.
In basisschool De Toekomst in Avelgem is (voor)lezen een wekelijks ritueel, dat tijdens Voorleesweek extra werd versterkt. Elke maandag- en donderdagmiddag vinden leerlingen spontaan hun weg naar de leeshoek. ‘Het is geen verplichting, maar wel erg populair. Zelfs op de speelplaats vragen leerlingen mij wanneer ze nog eens mogen komen’, zegt leerkracht Vanessa, die de leeshoek runt. ‘Daarom duiden we elke middag enkele klassen aan. Deze middag zijn leerlingen van het tweede, derde en zesde leerjaar welkom, en lezen de oudere leerlingen voor aan de jongere kinderen. Maar evengoed lezen we soms in stilte, lees ik voor of delen we boekentips. Ik denk dat de persoonlijke aandacht een troef is. Samen in een knus hoekje zitten, met iemand die écht luistert of voorleest, maakt een wereld van verschil.’
“'Op de speelplaats vragen leerlingen mij wanneer ze nog eens naar de leeshoek mogen komen. Ik denk dat de persoonlijke aandacht een troef is. Samen in een knus hoekje zitten, met iemand die écht luistert of voorleest.”
Voor sommige kinderen vraagt voorlezen om extra creativiteit. In basisschool Windekind in Leuven las leerkracht Marijke het verhaal Wij gaan op berenjacht voor aan kinderen met motorische beperkingen. Daarvoor gebruikte ze kamishibai-prenten en SMOG-gebarentaal (Spreken Met Ondersteuning van Gebaren, red.). Ze beeldde alles expressief uit en liet de kinderen zoeken naar details in de tekeningen. Vervolgens gingen ze samen met de kinesist op berenjacht in de klas: door tunnels, onder bogen en over matten, precies zoals in het boek. Marijke vertelt: ‘Ze luisteren heel graag naar verhalen. De bibliobus komt ook maandelijks naar de school, en met een lift kunnen ook de kinderen in een rolstoel erin. We kiezen één verhaal per maand en lezen dat zo’n drie keer per week. Soms bereid ik ook een tafel voor met materialen uit het boek, zodat ze het verhaal nog meer kunnen beleven.’
In GBS De Verre Kijker in Bekkevoort kwamen elke dag (groot)ouders en vrijwilligers voorlezen tijdens de Voorleesweek. Eén vrijwilliger, die normaal in woonzorgcentra werkt, kwam zelfs twee keer: ‘Bij senioren lees ik soms verhalen voor uit hun tijd en dan zie ik hun ogen glinsteren. Kinderen krijgen diezelfde tinteling bij iets uit hún leefwereld, zoals de sint. Zo leuk, echt niet normaal!’ Verder had de werkgroep ‘leesmotivatie’ een reeks activiteiten op poten gezet: leerlingen van het derde leerjaar lazen voor aan kleuters, het tweede leerjaar trok naar een knusse chalet om voorgelezen te worden en in de leestuin - een sfeervol lokaal op de speelplaats - konden kinderen elke middag terecht voor een voorleesmoment bij leescoach Anja. ‘Er staat zelfs een wachtrij!’ zegt leerkracht Evi. ‘Nog een hoogtepunt was de voorleesavond met chocomelk en pannenkoeken, waar ouders ook vragen konden stellen over het belang van voorlezen.’
Verhalen in zorg
Voorlezen biedt rust en veiligheid, het creërt nabijheid en schenkt aandacht. Net dat is van onschatbare waarde op kwetsbare plekken, zoals het ziekenhuis. Daarom maakten ook zorginstellingen ruimte voor verhalen en voorleesmomenten, die even afleiding, troost en plezier brengen op dagen die vaak zwaar en onzeker zijn.
In het kinderziekenhuis van UZ Gent organiseerden Iedereen Leest en De Kleine Tijger (een vzw die kunst inzet voor ernstig zieke kinderen, red.) een bezoek van illustrator en boekenmaker Benjamin Leroy. Hij toverde de keuken om tot een tekenstudio, waar hij voorlas uit zijn boeken en buttons maakte met de vingerafdrukken van de kinderen. Daarna trok hij met een karretje langs de kamers voor ‘roomservice met verhalen’, zodat ook kinderen die te zwak waren om zich te verplaatsen een voorleesmoment en een persoonlijke button kregen.
Ook bij volwassenen op de afdeling oncologie in UZ Gent waren auteurs te gast. Dat gebeurde in het kader van de VRT Voorleesclub. In de ziekenhuiskapel las auteur Gaea Schoeters voor uit Het Geschenk en vertelde ze hoe een idee uit een krantenartikel uitgroeide tot de roman. Radio 1-presentatrice Ruth Roets en hematologe prof. Tessa Kerre gingen met haar in gesprek over het belang van literatuur, voorlezen en samen lezen in tijden van ziekte. Ook de aanwezige vrijwilligers van Het Lezerscollectief getuigden hoe voorlezen een troostend moment kan bieden.
Tessa Kerre gelooft sterk in de kracht van verhalen in het ziekenhuis en leidt het project ‘Samen Lezen’, waarbij een vaste leesbegeleider kortverhalen of poëzie voorleest aan patiënten. Ook het personeel van UZ Gent werd ondergedompeld in een warm voorleesbad: schrijver Erwin Mortier las voor uit eigen werk en deelde de achtergrond van zijn verhalen. Met zijn woorden bracht hij collega’s uit het hele ziekenhuis samen.
Voorlezen als verbinding
De tournee van de VRT Voorleesclub hield halt op nog andere plekken in Vlaanderen, waaronder de middelbare school Hasp-O in Sint-Truiden. Een volle aula met de leerlingen van 6 Doorstroom kreeg een inspirerende voorleessessie van dichter Lotte Dodion en Radio 2-presentator Daan Masset. Met een treffende performance bracht Lotte haar woorden tot leven. Daarna las Daan Masset een fragment uit Wat ons nog rest van Aline Sax voor en hij maakte tussendoor zelfs live radio vanuit de schoolbibliotheek. Nadien was het aan de leerlingen zelf om voor te lezen, binnen het thema ‘Oorlog en vrede’: een leerling uit de OKAN-klas getuigde over haar ervaringen in Palestina, anderen schreven een brief aan Poetin, droegen een Pools gedicht voor of brachten eigen poëzie. Lotte reageerde ontroerd: ‘Jullie hebben laten zien hoeveel kracht er in voorlezen zit. Ik denk dat we voorlezers naar de vredesonderhandelingen moeten sturen. Dan zouden er heel andere dingen op tafel komen.’
“De leerlingen hebben laten zien hoeveel kracht er in voorlezen zit. Ik denk dat we voorlezers naar de vredesonderhandelingen moeten sturen.”
Het is een mooi voorbeeld van hoe voorlezen niet hoeft te stoppen wanneer kinderen ouder worden. Ook voor tieners blijft het waardevol om thuis of op school samen verhalen te lezen. Zonder vragen of punten mogen jongeren dan gewoon genieten van het verhaal en de rust die het brengt. Ook volwassenen genieten van een bevlogen verteller. Daarom ging dichter, performer, en muzikant Andy Fierens voorlezen bij een samenleesgroep van Het Lezerscollectief in PZ Sint-Alexius, een psychiatrisch ziekenhuis in Grimbergen dat ondersteuning biedt aan mensen met psychische kwetsbaarheid. Zijn nieuwe Antwerpse sprookjes, het verhaal van de Begijnenstraat en het surrealistische Pitta brachten de luisteraars in vervoering. Jeugdauteur Barbara Rottiers ging in De Kade in Kalmthout voorlezen bij volwassenen met een meervoudige beperking en nam haar toehoorders samen met giraf Zarafa mee op reis van Afrika naar Frankrijk.
Voorlezen is bij uitstek een manier om te verbinden, met partners, collega’s, medecursisten of medebewoners. Dat werd nogmaals duidelijk bij volwassenenonderwijs LIGO Mechelen, waar de studenten aan elkaar voorlazen. De anderstaligen cursisten vertelden een verhaal aan de hand van kamishibai-prenten, omdat voorlezen in het Nederlands nog wat uitdagend is. Vervolgens las een groep laaggeletterde Nederlandstalige volwassenen voor uit het prentenboek De koffer van Chris Naylor-Ballesteros, allemaal gekleed in de kleur van hun personage. ‘Mijn leerlingen zijn soms wat bang om Nederlands te spreken’, vertelde leerkracht Chris. ‘Maar door nu voor te lezen moesten ze het wél, en dat meteen voor een groep. Ze hebben het zó goed gedaan!’
“Mijn leerlingen zijn soms wat bang om Nederlands te spreken. Maar door nu voor te lezen moesten ze het wél, en dat meteen voor een groep. Dat geeft zelfvertrouwen!”
Herinneringen delen
Woonzorgcentrum De Zon in Bellegem sloot Voorleesweek intiem en warm af. Het woonzorgcentrum organiseerde de hele week activiteiten zoals raamgedichten maken, dagelijkse voorleesmomenten en een beweegparcours met spreuken en teksten. Zanger en acteur Wannes Cappelle kwam voorlezen uit dagboekfragmenten van Willem Vermandere. Herkenbare passages over de opkomst van de tekstverwerker in de jaren 90 en uitstapjes naar zee deden blikken oplichten. ‘Het was zo gezellig’, zei een bewoonster achteraf. ‘Ik lees zelf nooit, maar ik luister graag.’ Voor ouderen is zelf lezen soms moeilijk of niet meer mogelijk. Voorlezen biedt dan een mooie manier om sociaal contact te bevorderen, het geheugen actief te houden en de verbeelding te prikkelen. Het roept herinneringen op en brengt tegelijk nieuwe gesprekken op gang.
“Het was zo gezellig! Ik lees zelf nooit, maar ik luister graag.”
Voorleesweek liet ook dit jaar zien dat voorlezen geen leeftijd kent. Of het nu gaat om peuters, beginnende lezers, jongeren, volwassenen of ouderen: overal bracht het mensen dichter bij elkaar. Blijf dus voorlezen - thuis, op school, in de bibliotheek, in een woonzorgcentrum, in de sportclub… - en ervaar telkens opnieuw de kracht van een goed verhaal. Omdat voorlezen werkt. Omdat het goed doet. Omdat het de wereld elke keer een beetje warmer maakt.
In 2026 is er opnieuw een Voorleesweek, van 21 tot 29 november!
Jullie lazen massaal voor:
REEKS: Voorleesbuddy's
Voorleesbuddy’s zijn onmisbaar. Want wat zijn we zonder de vele ouders, leerkrachten, kinderbegeleiders, vrijwilligers en vrienden die hun liefde voor het lezen delen? In deze reeks vertellen enkele buddy’s over hun drijfveren, de mooie verhalen die ze tegenkomen en de sterke band die voorlezen smeedt.
